สถาปัตยกรรมพื้นถิ่นล้านนา

Lanna Vernacular Architecture

1. เพื่อให้นักศึกษามีความรู้ความเข้าใจรูปแบบ สถาปัตยกรรมพื้นถิ่นในภาคต่างๆ ของไทย โดยเน้นสถาปัตยกรรมพื้นถิ่นล้านนา
2. เพื่อให้นักศึกษาได้ฝีกหัดค้นคว้า เรียนรู้และวิเคราะห์สถาปัตยกรรมพื้นถิ่นที่เกิดขึ้นจากค่านิยมทางวัฒนธรรมแบบแผนประเพณี คติความเชื่อ วัสดุก่อสร้าง ตลอดจนสภาพแวดล้อม
3. เพื่อให้นักศึกษาเกิดความสำนึกในคุณค่าของงานออกแบบระดับพื้นถิ่นของไทยที่มีคุณค่าต่อการดำรงชีวิต ทั้งในครัวเรือนและในชุมชน
4. เพื่อให้นักศึกษาฝึกหัดปฏิบัติการสำรวจ เขียนแบบ และวิจัยงานสถาปัตยกรรมพื้นถิ่นในเบื้องต้น
1. พัฒนา/ปรับปรุงเนื้อหาและการแบ่งหน่วยให้เหมาะสม
2. เตรียมการเพื่อจัดทำสื่อการเรียนการสอนโดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ
ความรู้พื้นฐานสถาปัตยกรรมพื้นถิ่น สถาปัตยกรรมพื้นถิ่นล้านนาและภาคเหนือตอนล่าง สถาปัตยกรรมพื้นถิ่นชาติพันธุ์ สถาปัตยกรรมพื้นถิ่นภาคกลาง ภาคอีสาน ภาคใต้ บทสรุปสถาปัตยกรรมพื้นถิ่น ปฏิบัติการสำรวจ และวิเคราะห์ข้อมูล เพื่อการอนุรักษ์สถาปัตยกรรมล้านนา
1 ชั่วโมงต่อสัปดาห์เฉพาะรายที่ต้องการ
1.1.1 เลือกใช้กฎหมายและข้อบังคับทางวิชาชีพสถาปัตยกรรม
1.1.2 ให้ความร่วมมือในทีมงาน ช่วยเหลือชุมชนและสังคม
1.1.3 ยอมรับคุณค่าทางความคิดและทรัพย์สินทางปัญญา
1.1.4 ยอมรับในความแตกต่างของบุคคล เคารพในสิทธิและเสรีภาพของการแสดงความคิดเห็น
1.2.1 เช็คชื่อเข้าเรียน และอบรมเรื่องคุณธรรมจริยธรรมแก่นักศึกษาก่อนการเรียนสอน เป็นเวลา 5 นาทีทุกสัปดาห์
1.2.2 จัดให้นักศึกษาส่งงานปฏิบัติรายสัปดาห์ (งานเดี่ยว) และนำเสนองานค้นคว้า (งานกลุ่ม) ตามเวลาที่กำหนด
1.3.1 คำนึงถึงคุณค่าทางความคิดและทรัพย์สินทางปัญญา
1.3.2 เคารพสิทธิและเสรีภาพในการแสดงออก และการแสดงความคิดเห็น
สัดส่วนของการประเมินผล 10%
2.1.1 อธิบายหลักการและทฤษฎีพื้นฐานที่เกี่ยวข้องกับศาสตร์ทางสถาปัตยกรรม
2.1.2 อธิบายหลักการออกแบบทางสถาปัตยกรรม และข้อแตกต่างของวิธีการ เครื่องมือ เทคโนโลยีในการนำเสนอแบบสถาปัตยกรรม
2.1.3 อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างสังคม และสิ่งแวดล้อมที่ส่งผลต่อการสร้างสรรค์สถาปัตยกรรม
2.1.4 อธิบายหลักการ และกระบวนการคิดเชิงนวัตกรรมในงานออกแบบสถาปัตยกรรม
2.1.5 อธิบายหลักการ ข้อบังคับ กฎหมาย จรรยาบรรณทางวิชาชีพและคุณสมบัติของสถาปนิกผู้ประกอบการ
2.2.1 บรรยายประกอบสื่อผสม โดยอาจารย์ประจำวิชา อาจารย์ผู้ทรงคุณวุฒิจากภายนอก (ถ้ามี)
2.2.2 ให้นำเสนอรายงานการค้นคว้า
การสอบกลางภาค - ปลายภาค และการทำรายงาน /ประเมินสัปดาห์ที่ 9 และ16-18 /สัดส่วนของการประเมินผล 30%
3.1.1 ประยุกต์ใช้หลักการ ทฤษฎีพื้นฐานและหลักการปฏิบัติที่เกี่ยวกับงานสถาปัตยกรรม
3.1.2 เลือกใช้วิธีการและเครื่องมือในการนำเสนอแบบสถาปัตยกรรม
3.1.3 วิเคราะห์และจำลองอาคารโดยใช้เครื่องมือ เทคโนโลยี โปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่เกี่ยวกับงานสถาปัตยกรรม
3.1.4 สร้างสรรค์สถาปัตยกรรมที่สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงของสังคมและสิ่งแวดล้อมด้วยหลักการ กระบวนการคิดเชิงนวัตกรรม
3.1.5 ผสมผสานหลักการ ทฤษฎี และทักษะทางสถาปัตยกรรมเข้ากับบริบทการเปลี่ยนแปลงของสังคม และสิ่งแวดล้อมด้วยกระบวนการคิดเชิงนวัตกรรม
3.2.1 บรรยายประกอบสื่อผสม
3.2.2 มอบหมายงานกลุ่มและนำเสนอแนวคิดวิเคราะห์
3.2.3 สะท้อนแนวคิดทางปรัชญาจากการอภิปรายกลุ่ม
3.3.1 งานเขียนแบบสถาปัตยกรรมพื้นถิ่น
3.3.2 หุ่นจำลองสถาปัตยกรรมพื้นถิ่น
เลือกใช้วิธีการและนำเสนอแบบสถาปัตยกรรมพื้นถิ่นล้านนาได้อย่างเหมาะสมตามวัตถุประสงค์ของรายวิชา สัดส่วนของการประเมินผล 50%
4.1.1 ปฏิบัติตามวินัยและความรับผิดชอบพื้นฐาน ขยัน อดทน และตรงต่อเวลา   
4.1.2 อธิบายและสื่อสารกับผู้อื่นด้วยความรู้และทักษะทางสถาปัตยกรรม
4.1.3 มุ่งมั่นพัฒนาตนเองอย่างเป็นระบบและต่อเนื่อง ใช้ทักษะและความรู้เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ตามเป้าหมาย
4.1.4 ริเริ่มพัฒนางานสถาปัตยกรรมด้วยการคิดอย่างมีระบบ
4.2.1 มอบหมายงานกลุ่ม
4.2.2 ให้อภิปรายแลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์
4.3.1 ความรับผิดชอบต่องานที่ได้รับมอบหมาย
4.3.2 การเข้าชั้นเรียน
สัดส่วนของการประเมินผล 10%
แผนที่แสดงการกระจายความรับผิดชอบมาตรฐานผลการเรียนรู้จากหลักสู่รายวิชา (Curriculum Mapping)
กลุ่มวิชา 1. ความรู้ 2. ทักษะ 3. จริยธรรม 4. ลักษณะบุคคล
ลำดับ รหัสวิชา ชื่อวิชา 1.1 อธิบายหลักการและทฤษฎีพื้นฐานที่เกี่ยวข้องกับศาสตร์ทางสถาปัตยกรรม 1.2 อธิบายหลักการออกแบบทางสถาปัตยกรรม และข้อแตกต่างของวิธีการ เครื่องมือ เทคโนโลยีในการนำเสนอแบบสถาปัตยกรรม 1.3 อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างสังคม และสิ่งแวดล้อมที่ส่งผลต่อการสร้างสรรค์สถาปัตยกรรม 1.4 อธิบายหลักการ และกระบวนการคิดเชิงนวัตกรรมในงานออกแบบสถาปัตยกรรม 1.5 อธิบายหลักการ ข้อบังคับ กฎหมาย จรรยาบรรณทางวิชาชีพและคุณสมบัติของสถาปนิกผู้ประกอบการ 2.1 ประยุกต์ใช้หลักการ ทฤษฎีพื้นฐานและหลักการปฏิบัติที่เกี่ยวกับงานสถาปัตยกรรม 2.2 เลือกใช้วิธีการและเครื่องมือในการนำเสนอแบบสถาปัตยกรรม 2.3 วิเคราะห์และจำลองอาคารโดยใช้เครื่องมือ เทคโนโลยี โปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่เกี่ยวกับงานสถาปัตยกรรม 2.4 สร้างสรรค์สถาปัตยกรรมที่สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงของสังคมและสิ่งแวดล้อมด้วยหลักการ กระบวนการคิดเชิงนวัตกรรม 2.5 ผสมผสานหลักการ ทฤษฎี และทักษะทางสถาปัตยกรรมเข้ากับบริบทการเปลี่ยนแปลงของสังคม และสิ่งแวดล้อมด้วยกระบวนการคิดเชิงนวัตกรรม 3.1 เลือกใช้กฎหมายและข้อบังคับทางวิชาชีพสถาปัตยกรรม 3.2 ให้ความร่วมมือในทีมงาน ช่วยเหลือชุมชนและสังคม 3.3 ยอมรับคุณค่าทางความคิดและทรัพย์สินทางปัญญา 3.4 ยอมรับในความแตกต่างของบุคคล เคารพในสิทธิและเสรีภาพของการแสดงความคิดเห็น 4.1 ปฏิบัติตามวินัยและความรับผิดชอบพื้นฐาน ขยัน อดทน และตรงต่อเวลา 4.2 อธิบายและสื่อสารกับผู้อื่นด้วยความรู้และทักษะทางสถาปัตยกรรม 4.3 มุ่งมั่นพัฒนาตนเองอย่างเป็นระบบและต่อเนื่อง ใช้ทักษะและความรู้เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ตามเป้าหมาย 4.4 ริเริ่มพัฒนางานสถาปัตยกรรมด้วยการคิดอย่างมีระบบ
1 BARAT204 สถาปัตยกรรมพื้นถิ่นล้านนา
กิจกรรมที่ ผลการเรียนรู้ * วิธีการประเมินผลนักศึกษา สัปดาห์ที่ประเมิน สัดส่วนของการประเมินผล
1 ความรู้ (Knowledge) สอบกลางภาค/สอบปลายภาค ตามกำหนดการของมหาวิทยาลัย 30%
2 ทักษะ (Skills) งานเขียนแบบสถาปัตยกรรมพื้นถิ่น หุ่นจำลองสถาปัตยกรรมพื้นถิ่น / เลือกใช้วิธีการและนำเสนอแบบสถาปัตยกรรมพื้นถิ่นล้านนาได้อย่างเหมาะสมตามวัตถุประสงค์ของรายวิชา ตลอดปีการศึกษา 50%
3 จริยธรรม (Ethics) คำนึงถึงคุณค่าทางความคิดและทรัพย์สินทางปัญญา / เคารพสิทธิและเสรีภาพในการแสดงออกและการแสดงความคิดเห็น ตลอดปีการศึกษา 10%
4 ลักษณะบุคคล (Character) ความรับผิดชอบต่องานที่ได้รับมอบหมาย / การเข้าชั้นเรียน ตลอดปีการศึกษา 10%
เว็บไซต์รายวิชา http://suebpong.rmutl.ac.th
E-Book เรื่อง “สถาปัตยกรรมไทยพื้นถิ่น” โดย สืบพงศ์ จรรย์สืบศรี
1. รศ.เสนอ นิลเดช, ประวัติศาสตร์สถาปัตยกรรมไทย, กรุงเทพฯ, 2537.
2. น.ณ ปากน้ำ, แบบแผนบ้านเรือนในสยาม, กรุงเทพฯ, 2548 (พิมพ์ครั้งที่ 5).
3. ดร.เอกวิทย์ ณ ถลาง, ภูมิปัญญาล้านนา, กรุงเทพฯ, 2544 (พิมพ์ครั้งที่ 2).
4. บุรีรัตน์ สามัตถะ, ภาคใต้หนังสือชุด"รู้เรื่องเมืองไทย", กรุงเทพฯ, 2545.
5. รศ.อรศิริ ปาณินท์, หมู่บ้านลอยน้ำของไทย, วารสารประกอบการประชุมวิชาการสถาปัตยปาฐะ 45, กรุงเทพฯ, 2545.
6. รศ.อรศิริ ปาณินท์, ปัญญาสร้างสรรค์ในเรือนพื้นถิ่นอุษาคเนย์, กรุงเทพฯ, 2543.
7. รศ.อรศิริ ปาณินท์, เรือนพื้นบ้านไทย-มอญ, วารสารหน้าจั่ว ฉบับที่ 16 ประจำปีการศึกษา 2541-42, กรุงเทพฯ, 2543.
8. รศ.อรศิริ ปาณินท์, บ้านและหมู่บ้านพื้นถิ่น, กรุงเทพฯ, 2539 (พิมพ์ครั้งที่ 2).
9. รศ.อนุวิทย์ เจริญศุภกุล รศ.วิวัฒน์ เตมียพันธ์, เรือนล้านนาไทยและประเพณีการปลูกเรือน, กรุงเทพฯ, 2539.
10. ศ.อัน นิมมานเหมินทร์, วาระครบหกรอบของ ศ.อัน นิมมานเหมินทร์, กรุงเทพฯ, 2532
11. รศ.วิโรฒ ศรีสุโร, สิมอีสาน, กรุงเทพฯ, 2536.
12. รศ.อนุวิทย์ เจริญศุภกุล, จุดเด่นในงานสถาปัตยกรรมอีสาน, เอกสารประกอบการสัมมนาเรื่องสถาปัตยกรรมอีสาน, ขอนแก่น, 2530.
13. สุวิทย์ จิระมณี, ประเพณีคติความเชื่อมีอิทธิพลต่อสถาปัตยกรรมอีสาน, เอกสารประกอบการสัมมนาเรื่องสถาปัตยกรรมอีสาน, ขอนแก่น, 2530.
14. รศ.ฤทัย ใจจงรัก, เรือนไทยเดิม, กรุงเทพฯ, 2543. (พิมพ์ครั้งที่ 3)
15. สุพล ปวราจารย์, เรือนชาวเขา, เอกสารประกอบการประชุมทางวิชาการ"ความหลากหลายของเรือนพื้นถิ่นไทย", คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, กรุงเทพฯ, 2543.
16. รศ.สมคิด จิระทัศนกุล, เรือนล้านนา, เอกสารประกอบการประชุมทางวิชาการ"ความหลากหลายของเรือนพื้นถิ่นไทย", คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, กรุงเทพฯ, 2543.
17. วนิดา พึ่งสุนทร, สถาปัตยกรรมพื้นถิ่นภาคใต้, เอกสารประกอบการประชุมทางวิชาการ"ความหลากหลายของเรือนพื้นถิ่นไทย", คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, กรุงเทพฯ, 2543.
18. เสาวลักษณ์ พงษธา โปษยนันท์, เรือนชาวเล, เอกสารประกอบการประชุมทางวิชาการ"ความหลากหลายของเรือนพื้นถิ่นไทย", คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, กรุงเทพฯ, 2543.
19. สมภพ ภิรมย์ วิวัฒน์ เตมียพันธ์ เขตรัตนจรณะ วิโรฒ ศรีสุโร, บ้านไทย, กรุงเทพฯ, 2538.
20. ศรีศักดิ์ วัลลิโภดม, เรือนไทย บ้านไทย, กรุงเทพฯ, 2543.

รายงานวิจัย
1. ดร.กาญจน์ นทีวุฒิกุล และคณะ,  โครงการศึกษาแบบบ้านเคหะชนบทแบบบูรณาการ ภาคเหนือ, รายงานวิจัย การเคหะแห่งชาติ, 2553
2. สืบพงศ์ จรรย์สืบศรี และคณะ, การศึกษารูปแบบและวิธีการจัดทำชุดความรู้เรื่องที่อยู่อาศัย กรณีศึกษา อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่, รายงานวิจัย การเคหะแห่งชาติ, 2555
3. สืบพงศ์ จรรย์สืบศรี และคณะ, การศึกษาวิจัยเพื่อจัดการความรู้เรื่องที่อยู่อาศัย และวิถีการอยู่อาศัยผ่านภูมิปัญญาท้องถิ่น พื้นที่ภาคเหนือ, รายงานวิจัย การเคหะแห่งชาติ, 2556
4. อัมเรศ เทพมา และคณะ, วิถีแห่ง เฮือนไต ในมณฑลวัฒนธรรมสองฝั่งโขง, รายงานวิจัย สกว., 2557
5. สืบพงศ์ จรรย์สืบศรี และคณะ, การศึกษาทรัพยากรการท่องเที่ยวเชิงประสบการณ์ของชุมชนลุ่มน้ำโขง, รายงานวิจัย สกว., 2558
- สอบถามความคิดเห็นจากนักศึกษาในสัปดาห์สุดท้าย
- แบบประเมินผลให้นักศึกษาเขียนแสดงความคิดเห็นการสอนปลายภาคในระบบของ สวท.
ประชุมอาจารย์ผู้สอนระดมความคิดเห็นเมื่อสิ้นสุดภาคเรียน
ใช้ผลการประเมินโดยนักศึกษา และการประเมินโดยทีมผู้สอน เป็นเครื่องมือปรับปรุงการสอนเป็นประจำทุกปีการศึกษา
- มีคณะกรรมการวิชาการประจำสาขาวิชา
- มีคณะกรรมการพิจารณาข้อสอบและผลสอบ
- แจ้งผลการประเมินผลการสอบ การรายงาน การนำเสนอและคะแนนให้นักศึกษาทราบ
นำผลที่ได้จากการสอบถามความคิดเห็น คะแนนสอบของนักศึกษา การประชุมสัมมนา และมคอ.5 มาสรุปผลและพัฒนารายวิชาก่อนการสอนในภาคเรียนต่อไป