เครื่องมือวัดและการวัดทางไฟฟ้า

Electrical Instruments and Measurements

ศึกษาและฝึกปฏิบัติเกี่ยวกับหน่วยและมาตรฐานการวัดทางไฟฟ้า ประเภทและคุณลักษณะของเครื่องมือวัด การวิเคราะห์การวัด การวัดกระแสและแรงดันไฟฟ้ากระแสตรง และไฟฟ้ากระแสสลับโดยใช้เครื่องวัดแบบแอนะล็อกและแบบดิจิทัล การวัดกำลัง ตัวประกอบกำลังและพลังงานไฟฟ้า การวัดค่าความต้านทาน ค่าความเหนี่ยวนำและค่าความจุไฟฟ้า การวัดความถี่และความกว้างช่วงเวลา สัญญาณรบกวน การแปลงสัญญาณ และการสอบเทียบเครื่องมือวัด
วัตถุประสงค์ในการพัฒนาปรับปรุงรายวิชา

ปรับปรุงเนื้อหาให้สอดคล้องกับเทคโนโลยีปัจจุบัน เพื่อให้ผู้เรียนมีความรู้และทักษะในการใช้เครื่องมือวัดไฟฟ้าที่ทันสมัย รวมถึงการประยุกต์ใช้เทคนิคดิจิทัลและการสอบเทียบตามมาตรฐานสากล เพิ่มการเรียนรู้เชิงปฏิบัติและการแก้ปัญหา เน้นการฝึกปฏิบัติจริง การวิเคราะห์ผลการวัด และการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นในงานวิศวกรรมไฟฟ้า เพื่อเสริมสร้างทักษะการคิดเชิงวิศวกรรม บูรณาการการเรียนรู้กับอุตสาหกรรม ปรับปรุงเนื้อหาให้สอดคล้องกับความต้องการของภาคอุตสาหกรรม เช่น การวัดพลังงานไฟฟ้า การสอบเทียบเครื่องมือ และการจัดการสัญญาณรบกวน พัฒนาทักษะการใช้เครื่องมือวัดแบบดิจิทัลและการแปลงสัญญาณ เพื่อให้ผู้เรียนสามารถใช้งานเครื่องมือวัดไฟฟ้ารูปแบบใหม่ที่มีการเชื่อมต่อกับระบบคอมพิวเตอร์และ IoT ส่งเสริมการเรียนรู้แบบ Active Learning และการประเมินผลหลากหลาย ปรับวิธีการสอนและการประเมินผลให้เน้นการมีส่วนร่วมของผู้เรียน การทำโครงงาน และการประเมินตามสมรรถนะ
ศึกษาและฝึกปฏิบัติเกี่ยวกับหน่วยและมาตรฐานการวัดทางไฟฟ้า ประเภทและคุณลักษณะของเครื่องมือวัด การวิเคราะห์การวัด การวัดกระแสและแรงดันไฟฟ้ากระแสตรง และไฟฟ้ากระแสสลับโดยใช้เครื่องวัดแบบแอนะล็อกและแบบดิจิทัล การวัดกำลัง ตัวประกอบกำลังและพลังงานไฟฟ้า การวัดค่าความต้านทาน ค่าความเหนี่ยวนำและค่าความจุไฟฟ้า การวัดความถี่และความกว้างช่วงเวลา สัญญาณรบกวน การแปลงสัญญาณ และการสอบเทียบเครื่องมือวัด
สอนเสริม: ปกติไม่ระบุในหน่วยกิต แต่ถ้าต้องการเพิ่ม อาจกำหนด ประมาณ 4–6 ชั่วโมงต่อภาคการศึกษา (เช่น สำหรับติวสอบหรือเสริมทักษะ)
คุณธรรมและจริยธรรมที่ต้องพัฒนา

ความซื่อสัตย์และรับผิดชอบ
ปฏิบัติงานวัดและทดสอบอย่างถูกต้องตามมาตรฐาน ไม่บิดเบือนผลการวัด รับผิดชอบต่อผลการทำงานและรายงานที่จัดทำ การเคารพกฎระเบียบและมาตรฐานวิชาชีพ
ปฏิบัติตามมาตรฐานความปลอดภัยทางไฟฟ้า ใช้เครื่องมือวัดอย่างถูกวิธีและไม่ละเมิดทรัพย์สินของผู้อื่น การทำงานร่วมกันและช่วยเหลือผู้อื่น
มีน้ำใจในการทำงานกลุ่มและแลกเปลี่ยนความรู้ เคารพความคิดเห็นของเพื่อนร่วมทีม ความรับผิดชอบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม
ใช้ทรัพยากรอย่างประหยัดและปลอดภัย ตระหนักถึงผลกระทบของการใช้พลังงานไฟฟ้าและการทดสอบต่อสิ่งแวดล้อม การรักษาความลับและข้อมูลทางวิชาชีพ
ไม่เปิดเผยข้อมูลการทดสอบหรือผลการวัดที่เป็นความลับขององค์กรหรือโครงการ
 

การบรรยาย (Lecture)
ใช้สื่อประกอบ เช่น สไลด์, วิดีโอ, และตัวอย่างเครื่องมือจริง อธิบายหลักการวัดไฟฟ้า มาตรฐาน และการวิเคราะห์ผลการวัด การสาธิต (Demonstration)
แสดงวิธีใช้เครื่องมือวัดทั้งแบบแอนะล็อกและดิจิทัล สาธิตการสอบเทียบเครื่องมือและการจัดการสัญญาณรบกวน การฝึกปฏิบัติในห้องปฏิบัติการ (Laboratory Practice)
ให้นักศึกษาทดลองวัดแรงดัน กระแส กำลังไฟฟ้า และค่าความต้านทาน ทำการสอบเทียบเครื่องมือและบันทึกผลการวัด การเรียนรู้แบบ Active Learning
จัดกิจกรรมกลุ่ม เช่น วิเคราะห์ปัญหาการวัดในงานจริง ใช้การอภิปรายและการแก้โจทย์เชิงสถานการณ์ การใช้สื่อดิจิทัลและการเรียนรู้ด้วยตนเอง
มอบหมายให้นักศึกษาค้นคว้าจากแหล่งข้อมูลออนไลน์ ทำรายงานหรือโครงงานเกี่ยวกับเทคโนโลยีเครื่องมือวัดสมัยใหม่ การสอนเสริม (Tutorial)
จัดชั่วโมงเสริมสำหรับการแก้ปัญหาและเตรียมสอบ ติวเนื้อหาที่นักศึกษายังไม่เข้าใจ
วิธีการประเมินผล

การสอบกลางภาคและปลายภาค (Midterm & Final Exam)
ประเมินความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับหน่วย มาตรฐานการวัด และการวิเคราะห์ผลการวัด รูปแบบ: ข้อสอบปรนัย + อัตนัย + การคำนวณ การประเมินการปฏิบัติในห้องปฏิบัติการ (Laboratory Assessment)
ตรวจสอบความสามารถในการใช้เครื่องมือวัดไฟฟ้า การสอบเทียบ และการบันทึกผล รูปแบบ: การสังเกตการปฏิบัติจริง + รายงานผลการทดลอง งานรายงานหรือโครงงาน (Project/Assignment)
ให้นักศึกษาทำรายงานการวิเคราะห์การวัดหรือโครงงานเกี่ยวกับเครื่องมือวัดสมัยใหม่ ประเมินจากความถูกต้อง ความคิดสร้างสรรค์ และการอ้างอิงมาตรฐาน การมีส่วนร่วมในชั้นเรียนและการอภิปราย (Class Participation)
ประเมินจากการตอบคำถาม การทำงานกลุ่ม และการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น การประเมินคุณธรรมและจริยธรรม
สังเกตความรับผิดชอบ ความซื่อสัตย์ในการทำงานและรายงาน ใช้แบบประเมินพฤติกรรมในห้องปฏิบัติการ


✅ สัดส่วนคะแนนแนะนำ

สอบกลางภาค: 30% สอบปลายภาค: 30% ปฏิบัติการและรายงาน: 25% โครงงาน/งานกลุ่ม: 10% การมีส่วนร่วมและจริยธรรม: 5%
ความรู้ที่ต้องได้รับ

หลักการพื้นฐานของการวัดทางไฟฟ้า
หน่วยและมาตรฐานการวัดทางไฟฟ้า ความหมายและความสำคัญของการสอบเทียบเครื่องมือ ประเภทและคุณลักษณะของเครื่องมือวัดไฟฟ้า
เครื่องมือวัดแบบแอนะล็อกและดิจิทัล ความแม่นยำ ความละเอียด และข้อจำกัดของเครื่องมือ เทคนิคการวัดและการวิเคราะห์ผลการวัด
การวัดแรงดันไฟฟ้า กระแสไฟฟ้า และกำลังไฟฟ้า การวัดค่าความต้านทาน ความเหนี่ยวนำ และค่าความจุไฟฟ้า การวัดสัญญาณและการจัดการสัญญาณรบกวน
การวัดความถี่และช่วงเวลา การแปลงสัญญาณ (Signal Conversion) มาตรฐานความปลอดภัยและการสอบเทียบเครื่องมือ
วิธีการสอบเทียบตามมาตรฐานสากล การบำรุงรักษาและตรวจสอบความถูกต้องของเครื่องมือ
วิธีการสอน

การบรรยาย (Lecture)
ใช้สไลด์และสื่อมัลติมีเดียเพื่ออธิบายหลักการวัดไฟฟ้าและมาตรฐาน ยกตัวอย่างการใช้งานจริงของเครื่องมือวัดในอุตสาหกรรม การสาธิต (Demonstration)
แสดงวิธีใช้เครื่องมือวัดทั้งแบบแอนะล็อกและดิจิทัล สาธิตการสอบเทียบและการจัดการสัญญาณรบกวน การฝึกปฏิบัติในห้องปฏิบัติการ (Laboratory Practice)
ให้นักศึกษาทดลองวัดแรงดัน กระแส กำลังไฟฟ้า และค่าความต้านทาน ทำการสอบเทียบเครื่องมือและบันทึกผลการวัด การเรียนรู้แบบ Active Learning
จัดกิจกรรมกลุ่ม เช่น วิเคราะห์ปัญหาการวัดในงานจริง ใช้การอภิปรายและการแก้โจทย์เชิงสถานการณ์ การใช้สื่อดิจิทัลและการเรียนรู้ด้วยตนเอง
มอบหมายให้นักศึกษาค้นคว้าจากแหล่งข้อมูลออนไลน์ ทำรายงานหรือโครงงานเกี่ยวกับเทคโนโลยีเครื่องมือวัดสมัยใหม่ การสอนเสริม (Tutorial)
จัดชั่วโมงเสริมสำหรับการแก้ปัญหาและเตรียมสอบ ติวเนื้อหาที่นักศึกษายังไม่เข้าใจ
วิธีการประเมินผล

การสอบกลางภาคและปลายภาค (Midterm & Final Exam)
ประเมินความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับหน่วย มาตรฐานการวัด และการวิเคราะห์ผลการวัด รูปแบบ: ข้อสอบปรนัย + อัตนัย + การคำนวณ การประเมินการปฏิบัติในห้องปฏิบัติการ (Laboratory Assessment)
ตรวจสอบความสามารถในการใช้เครื่องมือวัดไฟฟ้า การสอบเทียบ และการบันทึกผล รูปแบบ: การสังเกตการปฏิบัติจริง + รายงานผลการทดลอง งานรายงานหรือโครงงาน (Project/Assignment)
ให้นักศึกษาทำรายงานการวิเคราะห์การวัดหรือโครงงานเกี่ยวกับเครื่องมือวัดสมัยใหม่ ประเมินจากความถูกต้อง ความคิดสร้างสรรค์ และการอ้างอิงมาตรฐาน การมีส่วนร่วมในชั้นเรียนและการอภิปราย (Class Participation)
ประเมินจากการตอบคำถาม การทำงานกลุ่ม และการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น การประเมินคุณธรรมและจริยธรรม
สังเกตความรับผิดชอบ ความซื่อสัตย์ในการทำงานและรายงาน ใช้แบบประเมินพฤติกรรมในห้องปฏิบัติการ


✅ สัดส่วนคะแนนแนะนำ

สอบกลางภาค: 30% สอบปลายภาค: 30% ปฏิบัติการและรายงาน: 25% โครงงาน/งานกลุ่ม: 10% การมีส่วนร่วมและจริยธรรม: 5%
✅ ทักษะทางปัญญาที่ต้องพัฒนา

การคิดวิเคราะห์และแก้ปัญหาเชิงวิศวกรรม
วิเคราะห์ผลการวัดและหาสาเหตุของความคลาดเคลื่อน เลือกวิธีการวัดที่เหมาะสมกับงานและเงื่อนไขที่กำหนด การประยุกต์ใช้ความรู้ในสถานการณ์จริง
นำหลักการวัดไฟฟ้าไปใช้ในงานทดสอบและสอบเทียบเครื่องมือ ประเมินความถูกต้องและความน่าเชื่อถือของข้อมูลที่ได้ การคิดเชิงระบบและการตัดสินใจ
พิจารณาปัจจัยที่มีผลต่อการวัด เช่น สัญญาณรบกวน ความแม่นยำของเครื่องมือ ตัดสินใจเลือกเครื่องมือและเทคนิคที่เหมาะสม การคิดสร้างสรรค์และการพัฒนาแนวทางใหม่
เสนอวิธีการปรับปรุงการวัดให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น ใช้เทคโนโลยีดิจิทัลและ IoT ในการจัดเก็บและวิเคราะห์ข้อมูลการวัด
✅ วิธีการสอนเพื่อพัฒนาทักษะทางปัญญา

การแก้โจทย์เชิงสถานการณ์ (Problem-Based Learning)
ให้นักศึกษาวิเคราะห์ปัญหาการวัดไฟฟ้าที่เกิดขึ้นจริง เช่น ความคลาดเคลื่อนของค่าที่วัด ออกแบบวิธีแก้ไขและเลือกเครื่องมือที่เหมาะสม การอภิปรายและการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น (Discussion & Brainstorming)
จัดกลุ่มให้นักศึกษาเสนอแนวทางการปรับปรุงการวัด กระตุ้นการคิดเชิงระบบและการตัดสินใจ การทำโครงงานหรือรายงานวิเคราะห์ (Project-Based Learning)
ให้นักศึกษาทำโครงงานเกี่ยวกับการสอบเทียบเครื่องมือหรือการใช้เทคโนโลยี IoT ในการวัด ฝึกการคิดสร้างสรรค์และการประยุกต์ใช้ความรู้ การใช้กรณีศึกษา (Case Study)
นำตัวอย่างจากอุตสาหกรรม เช่น การวัดพลังงานไฟฟ้าในระบบใหญ่ ให้นักศึกษาวิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อความแม่นยำ การเรียนรู้แบบ Active Learning และ Simulation
ใช้ซอฟต์แวร์จำลองการวัดไฟฟ้าเพื่อให้นักศึกษาทดลองแก้ปัญหา ฝึกการตัดสินใจในสถานการณ์จำลอง
✅ วิธีการประเมินผลสำหรับทักษะทางปัญญา

การทำโจทย์วิเคราะห์และการสอบอัตนัย
ข้อสอบที่ต้องใช้การคิดวิเคราะห์ เช่น การหาสาเหตุของความคลาดเคลื่อนในการวัด การออกแบบวิธีการวัดที่เหมาะสมกับเงื่อนไขที่กำหนด การประเมินรายงานและโครงงาน (Project/Assignment)
ตรวจสอบความสามารถในการประยุกต์ใช้ความรู้เพื่อแก้ปัญหาจริง ประเมินจากความถูกต้อง ความคิดสร้างสรรค์ และการอ้างอิงมาตรฐาน การสังเกตและประเมินการทำงานกลุ่ม (Group Work Assessment)
ประเมินการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นและการตัดสินใจในกิจกรรมกลุ่ม ใช้แบบประเมินพฤติกรรมการคิดเชิงระบบ การนำเสนอผลงาน (Presentation)
ให้นักศึกษานำเสนอแนวทางแก้ปัญหาหรือผลการวิเคราะห์ ประเมินจากการใช้เหตุผลและการตอบคำถามอย่างมีหลักการ การใช้กรณีศึกษา (Case Study Evaluation)
ให้นักศึกษาวิเคราะห์สถานการณ์จริงและเสนอวิธีแก้ไข ประเมินจากความสมเหตุสมผลและความเป็นไปได้ของแนวทาง


✅ ตัวอย่างสัดส่วนคะแนนสำหรับทักษะทางปัญญา

ข้อสอบวิเคราะห์ (กลางภาค/ปลายภาค): 30% รายงานและโครงงาน: 20% การนำเสนอและอภิปราย: 10%
✅ ทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบที่ต้องพัฒนา

การทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างมีประสิทธิภาพ
สามารถสื่อสารและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นในกลุ่ม เคารพความคิดเห็นและบทบาทของเพื่อนร่วมทีม การรับผิดชอบต่อหน้าที่และงานที่ได้รับมอบหมาย
ปฏิบัติงานตามที่ได้รับมอบหมายให้เสร็จตามเวลา รับผิดชอบต่อผลการทำงานของตนเองและกลุ่ม การแก้ปัญหาและตัดสินใจร่วมกันในทีม
มีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นในงานปฏิบัติการ สามารถตัดสินใจโดยใช้เหตุผลและข้อมูลที่ถูกต้อง การเป็นผู้นำและผู้ตามที่เหมาะสม
สามารถแสดงบทบาทผู้นำเมื่อจำเป็น และสนับสนุนผู้อื่นเมื่อเป็นผู้ตาม ส่งเสริมการทำงานเป็นทีมเพื่อบรรลุเป้าหมายร่วมกัน การมีจิตสำนึกต่อความปลอดภัยและมาตรฐานวิชาชีพ
ปฏิบัติตามกฎระเบียบความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการ รับผิดชอบต่อการใช้เครื่องมือและทรัพยากรอย่างถูกต้อง
วิธีการสอนเพื่อพัฒนาทักษะความสัมพันธ์และความรับผิดชอบ

การทำงานกลุ่ม (Group Work)
จัดกิจกรรมหรือโครงงานที่ต้องทำเป็นทีม เช่น การทดลองในห้องปฏิบัติการ ให้นักศึกษามีบทบาททั้งผู้นำและผู้ตาม เพื่อฝึกการสื่อสารและการทำงานร่วมกัน การอภิปรายและแลกเปลี่ยนความคิดเห็น (Discussion & Collaboration)
จัดการอภิปรายในชั้นเรียนเกี่ยวกับปัญหาที่พบในการวัดไฟฟ้า กระตุ้นให้นักศึกษาเสนอแนวทางแก้ไขร่วมกัน การมอบหมายงานที่มีความรับผิดชอบชัดเจน (Role Assignment)
กำหนดหน้าที่ในกลุ่ม เช่น ผู้บันทึกผล ผู้ตรวจสอบความถูกต้อง ประเมินจากการทำงานตามบทบาทที่ได้รับ การใช้โครงงานแบบร่วมมือ (Project-Based Learning)
ให้นักศึกษาทำโครงงานที่ต้องอาศัยการแบ่งงานและการประสานงาน ฝึกการจัดการเวลาและความรับผิดชอบต่อผลลัพธ์ของทีม การสังเกตและสะท้อนผล (Reflection Activity)
หลังทำงานกลุ่ม ให้นักศึกษาเขียน Reflection เกี่ยวกับบทบาทและความรับผิดชอบของตน ใช้เป็นส่วนหนึ่งของการประเมินทักษะด้านนี้
✅ วิธีการประเมินผล

การสังเกตพฤติกรรมในงานกลุ่ม (Observation)
ประเมินการสื่อสาร ความร่วมมือ และการเคารพความคิดเห็นของผู้อื่น ใช้แบบฟอร์มประเมินพฤติกรรมระหว่างการทำงานในห้องปฏิบัติการหรือโครงงาน การประเมินจากการทำงานตามบทบาท (Role Performance Assessment)
ตรวจสอบความรับผิดชอบต่อหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายในกลุ่ม ประเมินจากความตรงต่อเวลาและคุณภาพของงาน การประเมินจากรายงานกลุ่มและการนำเสนอ (Group Report & Presentation)
ประเมินความร่วมมือในการจัดทำรายงานและการนำเสนอผลงาน สังเกตการมีส่วนร่วมและการตอบคำถามอย่างมีเหตุผล การใช้แบบประเมินตนเองและเพื่อนร่วมทีม (Self & Peer Assessment)
ให้นักศึกษาประเมินตนเองและเพื่อนในด้านการทำงานร่วมกันและความรับผิดชอบ ใช้คะแนนนี้ประกอบการประเมินโดยอาจารย์ การสะท้อนผล (Reflection)
ให้นักศึกษาเขียน Reflection เกี่ยวกับบทบาทและความรับผิดชอบของตนในงานกลุ่ม ใช้เป็นหลักฐานประกอบการประเมินทักษะด้านนี้


✅ สัดส่วนคะแนนแนะนำสำหรับทักษะนี้

การสังเกตพฤติกรรมและการทำงานกลุ่ม: 5–10% การนำเสนอและรายงานกลุ่ม: 5% การประเมินตนเองและเพื่อน: 5%
✅ ทักษะที่ต้องพัฒนา

การวิเคราะห์เชิงตัวเลข (Numerical Analysis Skills)
สามารถคำนวณและวิเคราะห์ค่าที่วัด เช่น กระแส แรงดัน กำลังไฟฟ้า ใช้สูตรและเทคนิคทางคณิตศาสตร์เพื่อหาความคลาดเคลื่อนและความแม่นยำ การสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพ (Communication Skills)
สื่อสารผลการวัดและการวิเคราะห์อย่างชัดเจนทั้งในรูปแบบรายงานและการนำเสนอ ใช้ภาษาเทคนิคที่ถูกต้องและเข้าใจง่าย การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ (IT Skills)
ใช้ซอฟต์แวร์สำหรับการบันทึกและวิเคราะห์ข้อมูล เช่น Excel, MATLAB หรือโปรแกรมเฉพาะทาง ใช้เครื่องมือดิจิทัลและ IoT ในการเก็บข้อมูลและแสดงผลการวัด การสร้างกราฟและการตีความข้อมูล (Data Visualization)
สามารถสร้างกราฟ แผนภูมิ และตารางเพื่อแสดงผลการวัด วิเคราะห์แนวโน้มและความสัมพันธ์ของข้อมูลจากกราฟ การค้นคว้าข้อมูลจากแหล่งออนไลน์ (Information Literacy)
ค้นหามาตรฐานการสอบเทียบและเทคนิคการวัดจากแหล่งข้อมูลที่เชื่อถือได้ ประเมินความน่าเชื่อถือของข้อมูลที่นำมาใช้
✅ วิธีการสอน

การสอนแบบบรรยายและสาธิต (Lecture & Demonstration)
อธิบายหลักการคำนวณค่าที่วัด เช่น ความคลาดเคลื่อน ความแม่นยำ สาธิตการใช้ซอฟต์แวร์ เช่น Excel, MATLAB หรือโปรแกรมเฉพาะทางสำหรับการวิเคราะห์ข้อมูล การฝึกปฏิบัติในห้องปฏิบัติการ (Laboratory Practice)
ให้นักศึกษาบันทึกผลการวัดและคำนวณค่าต่าง ๆ ด้วยเครื่องมือและซอฟต์แวร์ ฝึกการสร้างกราฟและการตีความข้อมูลจากผลการทดลอง การเรียนรู้แบบใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ (ICT-Integrated Learning)
ใช้ระบบออนไลน์สำหรับส่งงานและการทำแบบฝึกหัด ฝึกการค้นคว้าข้อมูลมาตรฐานการสอบเทียบจากแหล่งข้อมูลที่เชื่อถือได้ การทำงานกลุ่มและการนำเสนอ (Collaborative Learning)
ให้นักศึกษาทำรายงานและนำเสนอผลการวิเคราะห์ในรูปแบบสไลด์หรือโปสเตอร์ ฝึกการสื่อสารเชิงเทคนิคและการตอบคำถามอย่างมีเหตุผล การใช้กรณีศึกษาและโครงงาน (Case Study & Project-Based Learning)
ให้นักศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลจากสถานการณ์จริง เช่น การวัดพลังงานไฟฟ้าในระบบ ใช้เทคโนโลยี IoT หรือซอฟต์แวร์จำลองเพื่อเก็บและวิเคราะห์ข้อมูล
✅ วิธีการประเมินผล

การประเมินการคำนวณและวิเคราะห์ข้อมูล (Numerical Analysis Assessment)
ข้อสอบที่มีโจทย์คำนวณ เช่น การหาค่าความคลาดเคลื่อน ความแม่นยำ และการวิเคราะห์ผลการวัด ใช้แบบฝึกหัดที่ต้องใช้ซอฟต์แวร์ เช่น Excel หรือ MATLAB การประเมินรายงานและกราฟ (Report & Data Visualization)
ตรวจสอบความถูกต้องของการนำเสนอข้อมูลในรูปแบบตาราง กราฟ และการตีความผล ประเมินการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการจัดทำรายงาน การนำเสนอผลงาน (Presentation)
ให้นักศึกษานำเสนอผลการวิเคราะห์ในรูปแบบสไลด์หรือโปสเตอร์ ประเมินจากความชัดเจนของการสื่อสารและการใช้สื่อดิจิทัลประกอบ การทำโครงงานหรือกรณีศึกษา (Project/Case Study)
ประเมินการใช้เทคโนโลยี เช่น IoT หรือซอฟต์แวร์จำลองในการเก็บและวิเคราะห์ข้อมูล ตรวจสอบความสามารถในการสื่อสารผลลัพธ์อย่างมีเหตุผล การประเมินการค้นคว้าและอ้างอิงข้อมูล (Information Literacy Assessment)
ตรวจสอบการค้นหาข้อมูลมาตรฐานการสอบเทียบจากแหล่งที่เชื่อถือได้ ประเมินการอ้างอิงอย่างถูกต้องในรายงาน


✅ สัดส่วนคะแนนแนะนำ

ข้อสอบคำนวณและวิเคราะห์: 30% รายงานและกราฟ: 20% การนำเสนอ: 10% โครงงาน/กรณีศึกษา: 15% การค้นคว้าและอ้างอิง: 5%
✅ ผลการเรียนรู้ด้านทักษะพิสัย
นักศึกษาต้องสามารถ:

ใช้เครื่องมือวัดไฟฟ้าได้อย่างถูกต้องและปลอดภัย
ปรับตั้งค่าเครื่องมือวัดทั้งแบบแอนะล็อกและดิจิทัลตามมาตรฐาน ตรวจสอบความพร้อมของเครื่องมือก่อนใช้งาน ปฏิบัติการวัดและบันทึกผลได้อย่างแม่นยำ
วัดแรงดัน กระแส กำลังไฟฟ้า และค่าความต้านทานตามขั้นตอนที่ถูกต้อง บันทึกผลการวัดอย่างเป็นระบบและครบถ้วน สอบเทียบเครื่องมือวัดตามมาตรฐาน
ปฏิบัติการสอบเทียบเครื่องมือเพื่อให้ได้ค่าที่ถูกต้อง ใช้เครื่องมือสอบเทียบและอุปกรณ์เสริมอย่างเหมาะสม จัดการสัญญาณรบกวนและปรับปรุงการวัด
ใช้เทคนิคการกรองสัญญาณหรือการปรับวงจรเพื่อลดความผิดพลาด ประเมินผลการปรับปรุงและบันทึกข้อสังเกต ปฏิบัติตามมาตรการความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการ
ใช้อุปกรณ์ป้องกันและปฏิบัติตามกฎความปลอดภัย จัดเก็บเครื่องมือและอุปกรณ์อย่างถูกวิธีหลังใช้งาน
✅ วิธีการสอนเพื่อพัฒนาทักษะพิสัย

การสาธิตโดยผู้สอน (Demonstration)
แสดงวิธีการใช้เครื่องมือวัดไฟฟ้าอย่างถูกต้องและปลอดภัย สาธิตการสอบเทียบเครื่องมือและการจัดการสัญญาณรบกวน การฝึกปฏิบัติในห้องปฏิบัติการ (Hands-on Laboratory Practice)
ให้นักศึกษาลงมือปฏิบัติจริงในการวัดแรงดัน กระแส กำลังไฟฟ้า และค่าความต้านทาน ฝึกการบันทึกผลและการตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล การเรียนรู้แบบทำงานร่วมกัน (Collaborative Practice)
จัดให้นักศึกษาทำงานเป็นกลุ่มเพื่อฝึกการใช้เครื่องมือและการแก้ปัญหา ฝึกการแบ่งหน้าที่และความรับผิดชอบในงานปฏิบัติ การใช้สถานการณ์จำลอง (Simulation)
ใช้ซอฟต์แวร์หรือระบบจำลองเพื่อฝึกการตั้งค่าการวัดและการแก้ปัญหา ช่วยให้นักศึกษาเข้าใจการทำงานของเครื่องมือในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย การสอนแบบเน้นความปลอดภัย (Safety-Oriented Teaching)
สอนวิธีการใช้อุปกรณ์ป้องกันและการปฏิบัติตามมาตรการความปลอดภัย ตรวจสอบการปฏิบัติของนักศึกษาในทุกขั้นตอน
✅ วิธีการประเมินผล

การสังเกตการปฏิบัติจริง (Direct Observation)
ประเมินการใช้เครื่องมือวัดไฟฟ้าอย่างถูกต้องตามขั้นตอน ตรวจสอบการปฏิบัติตามมาตรการความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการ การประเมินจากการทำงานในห้องปฏิบัติการ (Laboratory Performance Assessment)
ตรวจสอบความแม่นยำในการวัดและการบันทึกผล ประเมินการสอบเทียบเครื่องมือและการจัดการสัญญาณรบกวน การตรวจรายงานผลการทดลอง (Lab Report Evaluation)
ประเมินความครบถ้วนของข้อมูลที่บันทึกและการวิเคราะห์ผล ตรวจสอบการใช้รูปแบบการรายงานที่ถูกต้องตามมาตรฐาน การสอบปฏิบัติ (Practical Examination)
ให้นักศึกษาทำการวัดและสอบเทียบเครื่องมือในเวลาที่กำหนด ประเมินจากความถูกต้อง ความปลอดภัย และความรวดเร็วในการปฏิบัติ การใช้แบบประเมินทักษะ (Skill Checklist)
ใช้รายการตรวจสอบ (Checklist) เพื่อประเมินขั้นตอนการปฏิบัติ ครอบคลุมการตั้งค่าเครื่องมือ การวัด การบันทึก และการเก็บรักษาอุปกรณ์


✅ สัดส่วนคะแนนแนะนำ

การปฏิบัติในห้องปฏิบัติการ: 30% รายงานผลการทดลอง: 15% สอบปฏิบัติ: 20%
กิจกรรมที่ ผลการเรียนรู้ * วิธีการประเมินผลนักศึกษา สัปดาห์ที่ประเมิน สัดส่วนของการประเมินผล
1 ✅ แผนการประเมินผลการเรียนรู้ ✅ วิธีประเมินผลนักศึกษา Copilotอาจารย์วัฒนา ต้องการวางแผนกิจกรรมสำหรับ สัปดาห์ที่ 11 ใช่ไหมครับ? เพื่อให้ช่วยได้ตรงจุด รบกวนขอรายละเอียดเพิ่มเติมเล็กน้อยครับ: เป็นกิจกรรมในรายวิชาใด หรือเป็นกิจกรรมทั่วไปของนักศึกษาวิศวกรรม? ต้องการให้ผมช่วย ออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอน, รายการประเมินสัดส่วน (%)รายละเอียดสอบปลายภาค (Final Exam)40%ประเมินความรู้เชิงทฤษฎีและการวิเคราะห์กรณีรายงาน/โครงงาน25%ประเมินความสามารถในการวัด วิเคราะห์ และนำเสนอผลกิจกรรมในชั้นเรียน15%การมีส่วนร่วม
1. หนังสือ ตำรา และเอกสารประกอบการสอนหลัก

ชื่อหนังสือ / เอกสาร ผู้แต่ง / หน่วยงาน รายละเอียด เครื่องวัดและการวัดทางไฟฟ้า ดร.สุชาติ อรุณสวัสดิ์ ครอบคลุมหลักการทำงานของเครื่องมือวัดพื้นฐาน เช่น โวลต์มิเตอร์ แอมป์มิเตอร์ วัตต์มิเตอร์ Electrical Measurements and Measuring Instruments A.K. Sawhney หนังสือสากลที่ใช้ในหลักสูตรวิศวกรรมไฟฟ้า มีเนื้อหาเชิงลึกเกี่ยวกับการสอบเทียบและการวิเคราะห์ค่าความคลาดเคลื่อน เอกสารประกอบการสอนรายวิชาเครื่องวัด อาจารย์ผู้สอน / มทร.ล้านนา เอกสารสรุปเนื้อหา บทเรียน ใบงาน และแบบฝึกหัดที่ใช้ในชั้นเรียน มาตรฐานการสอบเทียบเครื่องมือวัดไฟฟ้า สมอ. (สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม) ใช้อ้างอิงหลักเกณฑ์การสอบเทียบเครื่องมือวัดตามมาตรฐานอุตสาหกรรมไทย
3. เอกสาร และข้อมูลแนะนำ

รายการ รายละเอียด บทความวิชาการเกี่ยวกับเครื่องมือวัด บทความจากวารสารวิชาการ เช่น IEEE, TCI, ScienceDirect ที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาเครื่องมือวัดและการสอบเทียบ คู่มือการใช้งานเครื่องมือวัดจากผู้ผลิต เอกสารจากแบรนด์ต่าง ๆ เช่น Fluke, Yokogawa, Hioki ที่ให้ข้อมูลเชิงเทคนิคและวิธีใช้งาน เว็บไซต์แหล่งเรียนรู้เพิ่มเติม เช่น All About Circuits, Electronics Tutorials สำหรับการศึกษาด้วยตนเอง วิดีโอสาธิตการใช้งานเครื่องมือวัด จาก YouTube หรือแพลตฟอร์มการเรียนรู้ เช่น Coursera, edX, RMUTL LMS มาตรฐานอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้อง เช่น มาตรฐาน IEC, IEEE, สมอ. ที่เกี่ยวข้องกับการสอบเทียบและความแม่นยำของเครื่องมือวัด เอกสารจากหน่วยงานราชการหรือสถาบันวิจัย เช่น กรมโรงงานอุตสาหกรรม, สถาบันไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ (IEAT), สวทช. ที่เผยแพร่ข้อมูลเกี่ยวกับการวัดและควบคุมคุณภาพไฟฟ้า
1. กลยุทธ์การประเมินประสิทธิผลของรายวิชาโดยนักศึกษา
เพื่อให้สามารถปรับปรุงการจัดการเรียนการสอนให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น รายวิชานี้จะใช้กลยุทธ์ดังต่อไปนี้ในการประเมินโดยนักศึกษา:
✅ กลยุทธ์ที่ใช้

แบบสอบถามความพึงพอใจหลังเรียนจบรายวิชา
ประเมินความเข้าใจในเนื้อหา ความเหมาะสมของกิจกรรม และการสอนของอาจารย์ ใช้แบบสอบถามออนไลน์หรือกระดาษ การสะท้อนความคิดเห็น (Reflection)
ให้นักศึกษาเขียนสะท้อนสิ่งที่ได้เรียนรู้ สิ่งที่ชอบ/ไม่ชอบ และข้อเสนอแนะ ใช้เป็นส่วนหนึ่งของการประเมินผลการเรียนรู้ การประชุมกลุ่มย่อย (Focus Group)
คัดเลือกนักศึกษาเพื่อร่วมพูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเกี่ยวกับรายวิชา ใช้ข้อมูลเพื่อปรับปรุงการสอนในภาคเรียนถัดไป การวิเคราะห์ผลการเรียน
ตรวจสอบผลคะแนนรวมของนักศึกษาเพื่อดูแนวโน้มความเข้าใจ ใช้ประกอบการพิจารณาความเหมาะสมของเนื้อหาและวิธีการสอน การเปิดช่องทางรับฟังความคิดเห็นตลอดภาคเรียน
เช่น กล่องรับความคิดเห็น หรือแบบฟอร์มออนไลน์ นักศึกษาสามารถเสนอแนะได้ตลอดเวลา
2. กลยุทธ์การประเมินการสอน
เพื่อให้การจัดการเรียนการสอนมีคุณภาพและสอดคล้องกับผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง รายวิชานี้ใช้กลยุทธ์ในการประเมินการสอนดังนี้:
✅ กลยุทธ์ที่ใช้

การประเมินโดยนักศึกษา (Student Evaluation of Teaching)
นักศึกษาตอบแบบสอบถามเกี่ยวกับการสอนของอาจารย์ เช่น ความชัดเจนในการอธิบาย ความเหมาะสมของกิจกรรม และการให้คำปรึกษา ใช้แบบสอบถามมาตรฐานของมหาวิทยาลัยหรือแบบฟอร์มที่อาจารย์จัดทำเอง การสังเกตพฤติกรรมการเรียนรู้ของนักศึกษา
ประเมินจากการมีส่วนร่วมในชั้นเรียน การถามตอบ และการทำกิจกรรมกลุ่ม ใช้เป็นข้อมูลสะท้อนประสิทธิภาพของการสอน การวิเคราะห์ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน
ตรวจสอบผลคะแนนสอบ รายงาน และกิจกรรม เพื่อดูว่าเนื้อหาที่สอนสามารถถ่ายทอดได้ตรงตามผลการเรียนรู้หรือไม่ การแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับนักศึกษา
เปิดโอกาสให้นักศึกษาเสนอแนะหรือสะท้อนความคิดเห็นเกี่ยวกับการสอน เช่น ผ่านการพูดคุยกลุ่มย่อย หรือแบบฟอร์มออนไลน์ การประเมินตนเองของผู้สอน
อาจารย์ประเมินตนเองหลังจบภาคเรียน โดยพิจารณาจากผลการเรียนของนักศึกษาและข้อเสนอแนะที่ได้รับ ใช้เพื่อปรับปรุงวิธีการสอนในภาคเรียนถัดไป
3. การปรับปรุงการสอน
เพื่อให้การจัดการเรียนการสอนมีประสิทธิภาพและตอบสนองต่อผลการเรียนรู้ของนักศึกษา รายวิชานี้มีแนวทางการปรับปรุงการสอนดังนี้:
✅ แนวทางการปรับปรุง

ปรับเนื้อหาให้สอดคล้องกับเทคโนโลยีและมาตรฐานปัจจุบัน
ทบทวนและอัปเดตเนื้อหาวิชาให้ทันสมัย เช่น การใช้เครื่องมือวัดดิจิทัล หรือการสอบเทียบตามมาตรฐานใหม่ เพิ่มกิจกรรมการเรียนรู้เชิงปฏิบัติ
เพิ่มการทดลอง การใช้เครื่องมือจริง และการวิเคราะห์ข้อมูลจากสถานการณ์จำลอง เพื่อเสริมทักษะการใช้งานจริง ใช้สื่อการสอนที่หลากหลาย
นำเสนอเนื้อหาผ่านวิดีโอ แอนิเมชัน หรือโปรแกรมจำลอง เช่น MATLAB, Multisim เพื่อให้เข้าใจง่ายขึ้น ปรับวิธีการสอนให้เน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง
ส่งเสริมการเรียนรู้แบบ Active Learning เช่น การอภิปรายกลุ่ม การแก้ปัญหา และการนำเสนอ รับฟังความคิดเห็นจากนักศึกษา
นำข้อเสนอแนะจากแบบสอบถามและการสะท้อนความคิดเห็นมาปรับปรุงการสอนในภาคเรียนถัดไป พัฒนารูปแบบการประเมินผล
ปรับเกณฑ์การให้คะแนนให้ชัดเจนและเป็นธรรม โดยใช้ Rubric และการประเมินหลายรูปแบบ (สอบ รายงาน กิจกรรม)
4. การทวนสอบมาตรฐานผลสัมฤทธิ์ของนักศึกษาในรายวิชา
เพื่อให้มั่นใจว่าการประเมินผลการเรียนรู้ของนักศึกษามีความถูกต้อง โปร่งใส และสอดคล้องกับมาตรฐานการศึกษาระดับอุดมศึกษา รายวิชานี้ใช้แนวทางการทวนสอบผลสัมฤทธิ์ดังนี้:
✅ แนวทางการทวนสอบ

การตรวจสอบข้อสอบและเกณฑ์การให้คะแนน
ตรวจสอบความสอดคล้องของข้อสอบกับผลการเรียนรู้ (Learning Outcomes) ใช้ Rubric หรือเกณฑ์การให้คะแนนที่ชัดเจน อาจมีการให้คณะกรรมการหรืออาจารย์ร่วมสาขาตรวจสอบก่อนใช้งานจริง การสุ่มตรวจรายงานและงานของนักศึกษา
คัดเลือกงานบางส่วนจากนักศึกษาหลายระดับคะแนนเพื่อตรวจสอบความเป็นธรรมในการให้คะแนน ตรวจสอบความครบถ้วนของเนื้อหาและการวิเคราะห์ การเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์กับรายวิชาอื่นหรือภาคเรียนก่อนหน้า
วิเคราะห์แนวโน้มคะแนนเฉลี่ยและการผ่านรายวิชา ใช้ข้อมูลเพื่อปรับปรุงเนื้อหาและวิธีการสอน การประชุมทวนสอบร่วมกับอาจารย์ในสาขาวิชา
แลกเปลี่ยนความคิดเห็นเกี่ยวกับการประเมินผล พิจารณาความเหมาะสมของระดับคะแนนและผลสัมฤทธิ์ การจัดเก็บหลักฐานการประเมิน
เก็บข้อสอบ รายงาน และแบบประเมินไว้เป็นหลักฐาน ใช้ประกอบการตรวจสอบภายในหรือการประกันคุณภาพการศึกษา
5. การดำเนินการทบทวนและวางแผนปรับปรุงประสิทธิผลของรายวิชา
เพื่อให้รายวิชามีคุณภาพและตอบสนองต่อผลการเรียนรู้ของนักศึกษาอย่างต่อเนื่อง รายวิชานี้มีแนวทางในการทบทวนและวางแผนปรับปรุงดังนี้:
✅ แนวทางการดำเนินการ

การประชุมทบทวนรายวิชาหลังสิ้นภาคเรียน
อาจารย์ผู้สอนจัดประชุมร่วมกับคณาจารย์ในสาขาวิชาเพื่อทบทวนผลการเรียนของนักศึกษา พิจารณาความเหมาะสมของเนื้อหา วิธีการสอน และการประเมินผล การวิเคราะห์ผลการเรียนของนักศึกษา
ตรวจสอบคะแนนสอบ รายงาน และกิจกรรม เพื่อดูแนวโน้มความเข้าใจ ใช้ข้อมูลเพื่อปรับปรุงเนื้อหาและกิจกรรมการเรียนรู้ การนำข้อเสนอแนะจากนักศึกษามาใช้
พิจารณาข้อเสนอแนะจากแบบสอบถามและ Reflection เพื่อปรับปรุงการสอน ปรับกิจกรรมหรือสื่อการสอนให้เหมาะสมกับความต้องการของผู้เรียน การปรับปรุงแผนการสอนและเอกสารประกอบ
ปรับปรุงแผนการสอนรายสัปดาห์ให้สอดคล้องกับผลการเรียนรู้ อัปเดตเอกสารประกอบการสอนให้ทันสมัยและเหมาะสมกับเทคโนโลยีปัจจุบัน การพัฒนาองค์ความรู้ของผู้สอน
ส่งเสริมให้อาจารย์เข้าร่วมอบรม สัมมนา หรือศึกษาวิจัยเพิ่มเติมเกี่ยวกับเครื่องมือวัดและการสอนเชิงรุก นำความรู้ใหม่มาปรับใช้ในการสอนรายวิชา