การปรับปรุงพันธุ์พืช

Plant Breeding

เมื่อนักศึกษาเรียนรายวิชานี้แล้ว นักศึกษามีสมรรถนะที่ต้องการในด้านต่าง ๆ ดังนี้ 1. จำแนก อธิบาย สรุป กำหนดนิยามความรู้หลักการในรายวิชา 2. นำความรู้ ทักษะในรายวิชาไปประยุกต์ใช้ในการทำงานจริง และการใช้ชีวิต 3. วิเคราะห์ และจัดระบบความรู้ 4. จำแนก วิเคราะห์ข้อมูล พิสูจน์ เปรียบเทียบ บอกความเปลี่ยนแปลง ตรวจสอบ จำแนกความแตกต่าง
1. ปรับปรุงเนื้อหาเกี่ยวกับรายวิชาโดยเพิ่มการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ หรือ wed based การเปลี่ยนแปลงเนื้อหาวิชาซึ่งมีผลจากงานวิจัยใหม่ๆในรายวิชา
ศึกษาและฝึกปฎิบัติเกี่ยวกับวิธีการสืบพันธุ์ของพืช การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม แหล่งกำเนิดพืช ขั้นตอนในการปรับปรุงพันธุ์พืช พันธุศาสตร์ที่ใช้ในการปรับปรุงพันธุ์พืชผสมตัวเอง วิธีการปรับปรุงพันธุ์พืชผสมตัวเอง พันธุ์ศาสตร์ที่ใช้ในการปรับปรุงพันธุ์พืชผสมข้าม วิธีการปรับปรุงพันธุ์พืชผสมข้าม การปรับปรุงพันธุ์ต้านทานโรคเเละแมลง เทคโนโลยีชีวภาพกับการปรับปรุงพันธุ์พืชและการรับรองพันธุ์
1. มีจิตสำนึกสาธารณะและตระหนักในคุณค่าของคุณธรรม จริยธรรม
2. มีจรรยาบรรณทางวิชาการหรือวิชาชีพ 3. มีวินัย ขยัน อดทน ตรงต่อเวลาและความรับผิดชอบต่อตนเอง สังคมและสิ่งแวดล้อม 4. เคารพสิทธิในคุณค่าและศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์
1. ใช้การสอนแบบสื่อสารสองทาง โดยเปิดโอกาสให้นักศึกษามีการตั้งคำถามหรือตอบคำถาม หรือแสดงความคิดเห็นที่เกี่ยวข้องกับคุณธรรม จริยธรรม ในชั้นเรียนในโอกาสต่างๆ 2. ยกตัวอย่างกรณีศึกษา ตัวอย่างที่ขาดความรับผิดชอบต่อหน้าที่ และการประพฤติ     ที่ผิดจรรยาบรรณในวิชาชีพ 3. อาจารย์ปฏิบัติตนเป็นตัวอย่าง  ให้ความสำคัญต่อจรรยาบรรณวิชาชีพ  การมีวินัยเรื่องเวลา การเปิดโอกาสให้นักศึกษาแสดง
1. ประเมินผลจากพฤติกรรมที่แสดงออกในชั้นเรียน และในโอกาสที่สาขา/คณะจัดกิจกรรมต่างๆ ที่เกี่ยวข้องทางด้านคุณธรรมและจริยธรรม การมีสัมมาคารวะต่อผู้อาวุโส และอาจารย์  2. การตรวจสอบการมีวินัยต่อการเรียน การตรงต่อเวลาในการเข้าชั้นเรียน และ        การส่งรายงาน 3. ประเมินการรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น โดยนักศีกษาอื่นๆ ในรายวิชา 4. นักศึกษาประเมินตนเอง
1. มีความรู้และความเข้าใจทั้งด้านทฤษฎีและหลักการปฏิบัติในเนื้อหาที่ศึกษา 2. สามารถติดตามความก้าวหน้าทางวิชาการและเทคโนโลยีของสาขาวิชาที่ศึกษา
1. ใช้การสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ได้แก่ การสอนบรรยาย ร่วมกับการสื่อสารสองทาง โดยเน้นให้นักศึกษาหาทางค้นคว้าหาข้อมูลเพิ่มเติม  การสอนแบบร่วมมือกันเรียนรู้ (Co-Operative Learning) การสอนแบบศึกษาด้วยตนเอง การค้นคว้าทางอินเตอร์เน็ต  เป็นต้น 2. เพิ่มการสอนนอกห้องเรียน โดยศึกษาจากประสบการณ์จริงในเรื่องที่ต้องสร้างความเข้าใจ
1. การสอบกลางภาค และสอบปลายภาค 2. ทำรายงานรายบุคคล
1. มีทักษะปฏิบัติจากการประยุกต์ความรู้ทั้งทางด้านวิชาการหรือวิชาชีพ
2. มีทักษะในการนำความรู้มาคิดและใช้อย่างมีระบบ
1. การสอนโดยใช้ปัญหาเป็นฐาน (Problem Based Learning : PBL) 2. ฝึกตอบปัญหาในชั้นเรียน และการแสดงความคิดเห็นต่อปัญหา และระดมสมองในการแก้ไขปัญหา จากกรณีศึกษา
1. ประเมินจากการตอบปัญหาและการแสดงความคิดเห็นในชั้นเรียน ทั้งรายบุคคลและกลุ่ม 2. รายงานกลุ่ม 3. การสอบข้อเขียนกลางภาค และปลายภาค
1.  มีมนุษยสัมพันธ์และมารยาทสังคมที่ดี 2.  มีภาวะความเป็นผู้นำและผู้ตามได้อย่างมีประสิทธิภาพ
1. จัดกิจกรรมเสริมในชั้นเรียน และนอกชั้นเรียนที่นักศึกษามีโอกาสปฏิสัมพันธ์กับนักศึกษาอื่นและบุคคลภายนอก 2. มอบหมายงานกลุ่มและมีการเปลี่ยนกลุ่มทำงานตามกิจกรรมที่มอบหมาย เพื่อให้นักศึกษาทำงานได้กับผู้อื่น โดยไม่ยึดติดกับเฉพาะเพื่อนที่ใกล้ชิด
1. ประเมินการมีส่วนร่วมในชั้นเรียน 2. ประเมินความรับผิดชอบจากรายงานของนักศึกษา 3. ให้นักศึกษาประเมินสมาชิกในกลุ่ม ทั้งด้านทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและด้านความรับผิดชอบ 4. ให้นักศึกษาประเมินนักศึกษาอื่นๆ ในรายวิชา ด้านทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล
1. สามารถเลือกใช้วิธีการและเครื่องมือสื่อสารที่เหมาะสม 2. สามารถสืบค้น ศึกษา วิเคราะห์ และประยุกต์ใช้เทคโนโลยีเพื่อแก้ไขปัญหาอย่าง เหมาะสม
1. มีการนำเสนอข้อมูลทางอินเตอร์เน็ต 2. การแนะนำเทคนิคการสืบค้นข้อมูล 3. การมอบหมายงานด้วยการสืบค้นข้อมูลด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ
1. ประเมินทักษะการใช้ภาษาเขียนจากเอกสารรายงาน 2. ประเมินทักษะการใช้สื่อและการใช้ภาษาพูดจากการตอบในชั้นเรียน
กิจกรรมที่ ผลการเรียนรู้ * วิธีการประเมินผลนักศึกษา สัปดาห์ที่ประเมิน สัดส่วนของการประเมินผล
1 1.3, 3.1, 5.3 การเข้าชั้นเรียน การส่งรายงานตรงเวลา การแสดงความคิดเห็นในชั้นเรียน การนำเสนอผลงานหน้าชั้นเรียน ตลอดภาคการศึกษา 40%
2 2.1, 2.2, 2.3, 3.1, 3.2, 3.5 การสอบกลางภาค 8 25%
3 1.3, 2.1,2.2, 3.1, 3.2, 4.1, 4.3, 5.1, 5.2, 5.3 การสอบปลายภาค 17 25%
4 1.3, 2.3, 3.1, 3.2, 4.3, 5.3, 6.1 บทปฏิบัติการ ตลอดภาคการศึกษา 10%
กาญจนา  รุจิพจน์.  2553. เอกสารประกอบการสอนรายวิชา  21011312 พันธุศาสตร์และการปรับปรุงพันธุ์พืช. คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา น่าน
กฤษฎา  สัมพันธารักษ์.  2528.  ปรับปรุงพันธุ์พืช.  โรงพิมพ์ไทยวัฒนาพาณิช, กรุงเทพฯ.  155 น.           กฤษฎา  สัมพันธารักษ์.  2544.  ปรับปรุงพันธุ์พืช : ความหลากหลายของแนวคิด.  สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. 272 น.           กฤษฎา  สัมพันธารักษ์.  2546.  ปรับปรุงพันธุ์พืช : พื้นฐาน วิธีการ และแนวคิด.  สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. 237 น.           นพพร สายัมพร. 2543. เทคนิคการปรับปรุงพันธุ์พืช. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. 261 น.           นิตย์ศรี  แสงเดือน. 2536. พันธุศาสตร์พืช. ภาควิชาพันธุศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์  มหาวิทยาลัย-เกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. 315 น.           ประดิษฐ์  พงษ์ทองคำ. 2543. พันธุศาสตร์. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. 398น.           ประดิษฐ์ พงศ์ทองคำ. 2540. พันธุศาสตร์ประชากรและปริมาณ. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. 215 น.           ประภา  ศรีพิจิตต์. 2534. เซลล์พันธุศาสตร์ที่ใช้ในการปรับปรุงพันธุ์พืช. ภาควิชาพืชไร่นา คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. 254 น.            พีระศักดิ์   ศรีนิเวศน์. 2525. พันธุศาสตร์ปริมาณที่ใช้ในการปรับปรุงพันธุ์พืช. ภาควิชาพืชไร่-นา คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. 179 น.            ไพศาล   เหล่าสุวรรณ.  2527.  หลักการปรับปรุงพันธุ์พืช.  คณะทรัพยากรธรรมชาติ  มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์  วิทยาเขตหาดใหญ่.  320 น.           ไพศาล   เหล่าสุวรรณ. 2535. พันธุศาสตร์. โรงพิมพ์ไทยวัฒนาพานิช, พิมพ์ครั้งที่ 3, กรุงเทพฯ. 342 น.           วิทยา   บัวเจริญ. 2527. หลักการผสมและปรับปรุงพันธุ์พืช. กรุงสยามการพิมพ์, กรุงเทพฯ. 169น.           สมชัย  จันทร์สว่างและพีระศักดิ์ ศรีนิเวศน์. 2546. พันธุศาสตร์ประชากร. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. 210 น.           สุทัศน์  ศรีวัฒนพงศ์. 2552. การปรับปรุงพันธุ์พืช. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. 259 น.
3. เอกสาร และข้อมูลแนะนำ
กองโครงการและประสานงานวิจัย สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ. 2548. นวัตกรรมข้าวไทยธาตุเหล็กสูง, น. 1-25. ใน เอกสารประกอบการสัมมนา  “นวัตกรรมข้าวไทยธาตุเหล็กสูง” วันที่ 13 กันยายน 2548, ณ โรงแรมมิราเคิล แกรนด์ คอนเวนชั่น, กรุงเทพฯ.           เจริญศักดิ์  โรจนฤทธิ์พิเชษฐ์. 2527. การปรับปรุงพันธุ์พืชชั้นสูง. ภาควิชาพืชไร่-นา คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ฯ, กรุงเทพฯ. 161 น.           เจริญศักดิ์   โรจนฤทธิ์พิเชษฐ์ และ พีระศักดิ์  ศรีนิเวศน์. 2529. การปรับปรุงพันธุ์พืชเศรษฐกิจของประเทศไทย. กลุ่มหนังสือเกษตร, กรุงเทพฯ. 381 น.           ชยพร   แอคะรัจน์. 2544. หลักการปรับปรุงพันธุ์พืช(ภาคทฤษฎีและปฏิบัติการ). สถาบันเทคโนโลยีราชมงคล วิทยาเขตกาฬสินธุ์. 197 น.           ชำนาญ  ฉัตรแก้ว. 2534. การปรับปรุงพันธุ์พืชชั้นสูง I. ภาควิชาพืชไร่นา คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. 207 น.           ทวีศักดิ์   ภู่หลำ.  2540.  ข้าวโพดหวาน : การปรับปรุงพันธุ์และการปลูกเพื่อการค้า.  โรงพิมพ์โอ.เอส.พริ้นติ้ง   เฮ้าส์,  กรุงเทพมหานคร.  188 น.           ทิพย์วดี   อรรถธรรม. 2543. ฝ้ายจำลองพันธุ์ต้านทานต่อหนอนเจาะสมอฝ้าย, 121-127 น. ใน เอกสารประกอบสัมมนาวิชาการปรับปรุงพันธุ์และขยายพันธุ์พืช ครั้งที่ 13 เทคโนโลยีใหม่พันธุ์พืชใหม่ ระหว่าง 13-14 กุมภาพันธุ์ 2543, โรงแรมมารวย การ์เด้น กรุงเทพฯ.           ประภา  ศรีพิจิตต์  และ เสาวณีย์  ตังสกุล . 2543. การสกัดและเพาะเลี้ยงโปรโตพลาสต์ของข้าวหอม (Oryza  sativa L.) พันธุ์ขาวดอกมะลิ 105. วารสารวิชาการเกษตร. 18(2): 188-197.           พิสวรรณ   เจียมสมบัติ. 2543. พริกจำลองพันธุ์ที่ต้านทานไวรัส, น.  112-115. ใน เอกสารประกอบสัมมนาวิชาการปรับปรุงพันธุ์และขยายพันธุ์พืช ครั้งที่ 13 เทคโนโลยีใหม่พันธุ์พืชใหม่ ระหว่าง 13-14 กุมภาพันธุ์ 2543, โรงแรมมารวย การ์เด้น กรุงเทพฯ.           ราเชนทร์   ถิรพร. 2543. ข้าวโพด  การผลิต การใช้ประโยชน์ การวิเคราะห์ปัญหา และการถ่ายทอดเทคโนโลยีสู่เกษตรกร. บริษัทด่านสุทธาการพิมพ์, กรุงเทพฯ. 274 น. รังสฤษฏ์   กาวีต๊ะ. 2540. การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช: หลักการและเทคนิค. ภาควิชาพืชไร่-นา คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. 219 น.           วาสนา  วงษ์ใหญ่  อุดม  พูลเกษ  รังสฤษฎ์  กาวีต๊ะ และ วิทยา  แสงแก้วสุข. 2541. พฤกษศาสตร์พืชเศรษฐกิจ. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. 220 น.           วันชัย จันทร์ประเสริฐ.  2542. เทคโนโลยีเมล็ดพันธุ์พืชไร่. ภาควิชาพืชไร่-นา  คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. 276 น.           สมบุญ   เตชะภิญญาวัฒน์. 2537. พฤกษศาสตร์. พิมพ์ครั้งที่ 3  สำนักพิมพ์รั้วเขียว, กรุงเทพฯ.            277 น.           สมบุญ   เตชะภิญญาวัฒน์. 2538. สรีรวิทยาของพืช. พิมพ์ครั้งที่ 3 สำนักพิมพ์รั้วเขียว, กรุงเทพฯ. 213 น.           สมวงษ์   ตระกูลรุ่ง. 2543. การใช้ดีเอ็นเอเทคโนโลยีในประเทศไทย, น. 90-104. ใน เอกสารประกอบสัมมนาวิชาการปรับปรุงพันธุ์และขยายพันธุ์พืช ครั้งที่ 13 เทคโนโลยีใหม่พันธุ์พืชใหม่ ระหว่าง 13-14กุมภาพันธุ์ 2543, โรงแรมมารวย การ์เด้น กรุงเทพฯ.           สุรินทร์   ปิยะโชคณากุล. 2534. พันธุวิศวกรรมเบื้องต้น. ภาควิชาพันธุศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. 258 น.           สำนักงานคุ้มครองพันธุ์พืชแห่งชาติ. 2542. พระราชบัญญัติคุ้มครองพันธุ์พืช พ.ศ.2542. สำนักงานคุ้มครองพันธุ์พืชแห่งชาติ กรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์.            30 น.           อรดี   สหวัชรินทร์. 2539. เทคโนโลยีการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช. อักษรสยามการพิมพ์, กรุงเทพฯ. 48 น. 
ให้นักศึกษาประเมินประสิทธิผลของรายวิชา ได้แก่ วิธีการสอน การจัดกิจกรรมในและนอกห้องเรียน สิ่งสนับสนุนการเรียนการสอน ซึ่งมีผลกระทบต่อการเรียนรู้ และผลการเรียนรู้ที่ได้รับพร้อมข้อเสนอแนะเพื่อการปรับปรุง
ประเมินโดยสาขาวิชาแต่งตั้งคณะกรรมการประเมิน หรือจากการสังเกตการสอนโดยอาจารย์ในสาขาวิชา
สาขาวิชากำหนดให้อาจารย์ผู้สอนทบทวนและปรับปรุงกลยุทธ์และวิธีการสอนจากผลการประเมินประสิทธิภาพของรายวิชา แล้วจัดทำรายงานเมื่อสอนจบภาคเรียน นอกจากนี้ควรกำหนดให้อาจารย์ผู้สอนเข้ารับการฝึกอบรมกลยุทธ์การสอนหรือการวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียน-การสอนควรมีการประชุมอาจารย์ทั้งสาขาวิชาเพื่อหารือปัญหาการเรียนรู้ของนักศึกษาและร่วมกันหาแนวทางแก้ไข
สาขาวิชามีคณะกรรมการประเมินข้อสอบและความเหมาะสมของการให้คะแนน โดยการสุ่มรายวิชา ภายในรอบเวลาหลักสูตร
สาขาวิชามีระบบการทบทวนประสิทธิผลของรายวิชา โดยพิจารณาจากผลการประเมินการสอนโดยนักศึกษา ผลการประเมินโดยคณะกรรมการประเมินของสาขาวิชา การรายงานรายวิชาโดยอาจารย์ผู้สอนหลังการทบทวนประสิทธิผลของรายวิชา อาจารย์ผู้สอนรับผิดชอบในการทบทวนเนื้อหาที่สอนและกลยุทธ์การสอนที่ใช้ และนำเสนอแนวทางในการปรับปรุงและพัฒนา ในรายงานรายวิชา เสนอต่อที่ประชุมอาจารย์ประจำหลักสูตรพิจารณาให้ความคิดเห็นและสรุปวางแผนพัฒนาปรับปรุง พร้อมนำเสนอสาขาวิชา / คณะ เพื่อใช้ในการสอนครั้งต่อไป