ปฏิบัติการเคมีสำหรับวิศวกร

Chemistry Laboratory for Engineers

1. รู้จักอุปกรณ์ที่ใช้ในการปฏิบัติการทางเคมี
2. มีทักษะในการใช้อุปกรณ์  และเครื่องมือในการปฏิบัติการทางเคมี
 3.มีทักษะในการปฏิบัติการเกี่ยวกับการเตรียมสารละลาย การคำนวณหาความเข้มข้น และทดสอบสมบัติของธาตุเรฟพรีเซนเททีฟ อโลหะ ธาตุแทรนซิชัน ก๊าซ ของแข็ง ของเหลวและสารละลาย
 4.มีทักษะในการหาอัตราเร็วของปฏิกิริยาเคมี สมดุลเคมี สมดุลไอออนิกปฏิกิริยาของกรด เบส เกลือ
5. พัฒนาทักษะและจิตพิสัยในการปฏิบัติงานด้านการทดลองที่เป็นระบบ
6. พัฒนาเจตคติที่ดีต่อการแก้ปัญหาโดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์
1. เพื่อให้นักศึกษามีความเข้าใจเกี่ยวกับหลักการและฝึกทักษะทางเคมีมากขึ้น
2. นักศึกษานำความรู้และทักษะไปประยุกต์ใช้กับรายวิชาอื่นที่เกี่ยวข้อง
 3. เพื่อให้เนื้อหาสมบูรณ์สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงในโลกปัจจุบัน
ปฏิบัติการเกี่ยวกับ การชั่ง-ตวงทางวิทยาศาสตร์ ปริมาณสารสัมพันธ์ การคำนวณหาความเข้มข้น ศึกษาปฏิกิริยาของธาตุในตารางธาตุ  สมบัติของก๊าซ โครงสร้างของผลึกสามัญบางชนิด สมบัติของของเหลว ความหนืดของของเหลว สมบัติคอลลิเกทิฟของสารละลาย คอลลอยด์ อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี สมดุลเคมี สมดุลไอออนิกปฏิกิริยาของกรด เบส เกลือ
 -   อาจารย์จัดเวลาให้คำปรึกษาเป็นรายบุคคล หรือ รายกลุ่มตามความต้องการ 1 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ (เฉพาะรายที่ต้องการ)
       - ตระหนักในคุณธรรม  จริยธรรม  และความซื่อสัตย์สุจริต
      - มีวินัย เคารพกฎ ระเบียบ และกติกาต่างๆที่ดีงามของสังคม
      - มีภาวะความเป็นผู้นำและผู้ตาม สามารถทำงานเป็นกลุ่ม
- สอดแทรกเรื่องคุณธรรม จริยธรรมระหว่างการสอน
 - สังเกต บันทึกพฤติกรรมการเรียน การปฏิบัติการการทดลอง การบันทึกผลและรายงานผลการทดลอง การแต่งกายและตรงต่อเวลา
- มอบหมายงานรายบุคคลและงานกลุ่ม
- ไม่มีการทุจริตในการทดสอบและการคัดลอกรายงานผลการทดลอง
 - ประเมินผลจากการสังเกต บันทึกพฤติกรรมการเรียน การปฏิบัติการการทดลอง การแต่งกายและตรงต่อเวลา
- ประเมินผลการนำเสนอรายงานที่มอบหมาย
รู้จักอุปกรณ์ที่ใช้ในการปฏิบัติการทางเคมี  มีทักษะในการใช้อุปกรณ์ และเครื่องมือในการปฏิบัติการทางเคมี  สามารถเตรียม สารละลายและการคำนวณหาความเข้มข้น สมบัติของธาตุตามตารางธาตุ  สมบัติของก๊าซ โครงสร้างของผลึกสามัญบางชนิด สมบัติของของเหลว ความหนืดของของเหลว สมบัติคอลลิเกทิฟของสารละลาย คอลลอยด์ อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี สมดุลเคมี สมดุลไอออนิกปฏิกิริยาของกรด เบส เกลือ  และพัฒนาทักษะในการปฏิบัติงานด้านการทดลองที่เป็นระบบโดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์
-  มอบหมายให้ศึกษาปฏิบัติการและทำความเข้าใจล่วงหน้า โดยให้เตรียมสมุดบันทึกการทดลอง
- มีการบรรยายแนะนำขั้นตอนที่สำคัญในการทดลองให้แก่ผู้เรียนเพื่อให้ผู้เรียนได้ซักถามก่อนเข้าทำปฏิบัติการ เพื่อให้ผู้เรียนได้ทำปฏิบัติการด้วยความมั่นใจและมีความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการ
-  หลังจากทำการทดลองและส่งรายงานแก่อาจารย์ผู้คุมแล้ว จะมีการอภิปรายที่เกี่ยวข้องกับการทำการทดลองที่ทำในวันนั้นเพื่อให้ผู้เรียนมีความเข้าใจยิ่งขึ้นและสามารถที่จะศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติมด้วยตัวเองได้จากสื่อต่าง ๆ ที่มีอยู่
  - ประเมินจากงานที่ได้รับมอบหมาย
 - ประเมินจากผลการทดสอบ
พัฒนาความสามารถในการคิดให้มีการคิดที่เป็นระบบอย่างถูกต้อง รู้จักการจัดการข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูลและการแปรผลให้ถูกต้อง
- แบ่งกลุ่มปฏิบัติการ  ระดมสมองในการแก้ไขปัญหา ของปฏิบัติการต่างๆอย่างเป็นระบบ
    - ทำการจัดเก็บข้อมูลให้ถูกต้องอย่างเป็นระบบ
    - ทำการวิเคราะห์ข้อมูล/คำนวณ (ถ้ามี )
    - ทำการสรุปผลการทดลองและเขียนรายงาน
    - ฝึกตอบปัญหาในชั้นเรียน และแสดงความคิดเห็นต่อปัญหาพร้อมทั้งค้นคว้าเพิ่มเติม
ประเมินผลจากรายงานผลการทดลอง และการตอบปัญหาในชั้นเรียน
- พัฒนาทักษะในการสร้างสัมพันธภาพระหว่างผู้เรียนกับผู้เรียน และผู้เรียนกับผู้สอน
- พัฒนาความเป็นผู้นำและผู้ตามในการทำงานกลุ่ม
- พัฒนาการเรียนรู้ด้วยตนเอง และมีความรับผิดชอบในงานที่มอบหมายให้ครบถ้วนตามกำหนดเวลา
- จัดกิจกรรมกลุ่มในการทำบทปฏิบัติการ
- มอบหมายงานกลุ่ม และรายบุคคล
- การนำเสนอรายงานและอภิปรายกลุ่ม
- ประเมินจากพฤติกรรมการทำงานเป็นกลุ่ม
 - ประเมินจากรายงานที่นำเสนอ 
- ทักษะการคิดคำนวณ เชิงตัวเลข/จัดเก็บข้อมูลการทดลองอย่างเป็นระบบ
 - พัฒนาทักษะในการสื่อสารทั้งการพูด การฟัง การแปล การเขียน โดยการทำรายงาน และนำเสนอในชั้นเรียนใช้รูปแบบ เครื่องมือ และเทคโนโลยีที่เหมาะสม
- พัฒนาทักษะในการสืบค้นข้อมูลทางอินเตอร์เน็ต
    - มีการอธิบายวิธีการปฏิบัติการทดลอง และ/หรือ การคำนวณที่สอดคล้องกับทฤษฎี
    - มีการใช้สื่ออิเล็กทรอนิกส์และเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้ในการสืบค้น
- การนำเสนอโดยใช้รูปแบบ เครื่องมือ  และเทคโนโลยีที่เหมาะสม
- ประเมินจากเทคนิคการนำเสนอ โดยใช้เทคโนโลยี สารสนเทศ หรือคณิตศาสตร์และสถิติ
- ประเมินจากความสามารถในการอธิบาย การอภิปรายกรณีศึกษาต่างๆ ที่มีการนำเสนอต่อชั้นเรียน
แผนที่แสดงการกระจายความรับผิดชอบมาตรฐานผลการเรียนรู้จากหลักสู่รายวิชา (Curriculum Mapping)
กลุ่มวิชา คุณธรรม จริยธรรม คุณธรรม จริยธรรม ทักษะทางปัญญา ทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคลและความรับผิดชอบ ทักษะการวิเคราะห์ เชิงตัวเลขและการใช้ เทคโนโลยีสารสนเทศ
ลำดับ รหัสวิชา ชื่อวิชา มีวินัย ขยัน อดทน ตรงต่อเวลาและความรับผิดชอบต่อตนเอง สังคมและสิ่งแวดล้อม มีความรู้และความเข้าใจทั้งด้านทฤษฎีและหลักการปฏิบัติในเนื้อหาที่ศึกษา มีทักษะในการนำความรู้มาคิดและใช้อย่างมีระบบ สามารถทำงานเป็นทีมและสามารถแก้ไขข้อขัดแย้งได้อย่างเหมาะสม สามารถสืบค้น ศึกษา วิเคราะห์ และประยุกต์ใช้เทคโนโลยีเพื่อแก้ไขปัญหาอย่าง เหมาะสม
1 FUNSC202 ปฏิบัติการเคมีสำหรับวิศวกร
กิจกรรมที่ ผลการเรียนรู้ * วิธีการประเมินผลนักศึกษา สัปดาห์ที่ประเมิน สัดส่วนของการประเมินผล
1 1.3, 2.1, 2.3,3.1, 3.2 ทดสอบย่อยของแต่ละการทดลอง และแบบทดสอบ ปฏิบัติการ ตลอดภาคการศึกษา 30 %
2 1.2, 1.3, 1.4 2.1, 2.3, 3.1, 3.2, 4.1, 4.2, 4.3, 5.1, 5.2, 5.3 ปฏิบัติการทดลอง, การบันทึกผลการทดลอง, สมุด และรายงานการทดลอง ตลอดภาค การศึกษา 60 %
3 1.1, 1.3, 1.4 จิตพิสัย (พฤติกรรมในการเรียน ได้แก่ ความตั้งใจ ความตรงต่อเวลา ความรับผิดชอบและการแต่งกาย ตลอดภาคการศึกษา 10 %
1) คู่มือปฏิบัติการเคมี 203167 สำหรับนักศึกษาวิศวกรรมศาสตร์, ศูนย์บริการวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, ภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2552
2) คู่มือปฏิบัติการ 13-020-122  ปฏิบัติการเคมีสำหรับวิศวกร, พิมพ์ครั้งที่ 1, ภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีราชมงคล, 2545
3) คู่มือปฏิบัติการเคมีทั่วไปเล่ม 1, โครงการตำราและเอกสารประกอบการเรียน, ภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2541
4) คู่มือปฏิบัติการเคมีทั่วไปเล่ม 2, โครงการตำราและเอกสารประกอบการเรียน, ภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2541
5) คู่มือปฏิบัติการเคมีพื้นฐาน, โครงการตำราและเอกสารประกอบการเรียน, ภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2541
6)  สุธีรัตน์ ดำรงรัตน์, คู่มือปฏิบัติการวิชาเคมีประยุกต์, แผนกวิชาวิทยาศาสตร์ วิทยาเขตเทคนิคภาคตะวันออกเฉียงเหนือ, นครราชสีมา, 2527
7) ทะยานรุ่ง เหลือสินทรัพย์, ปฏิบัติการเคมี 1, ภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง, พิมพ์ครั้งที่ 5, หน้า 64-74
1)  คู่มือปฏิบัติการทดลอง
    1) ตารางธาตุ
    2) แบบจำลองโครงสร้างผลึกของของแข็ง
การประเมินประสิทธิผลรายวิชานี้ ที่จัดทำโดยนักศึกษา ได้จัดกิจกรรมในการนำแนวคิดและความเห็นจากนักศึกษาได้ดังนี้
1.กลุ่มระหว่างผู้สอนและผู้เรียน
2.แบบประเมินผู้สอน และแบบประเมินรายวิชา
ในการเก็บข้อมูลเพื่อประเมินการสอน ได้มีกลยุทธ์  ดังนี้
2.1   การประชุมแลกเปลี่ยนความคิดเห็นของผู้ร่วมสอน
2.2   ผลการเรียนของนักศึกษา
2.3   การทวนสอบผลประเมินการเรียนรู้
หลังจากผลการประเมินการสอนในข้อ  2  มีการปรับปรุงการสอน โดยการจัดประชุมเพื่อปรับปรุงการจัดการเรียนการสอนหรือทำการวิจัย
ในระหว่างกระบวนการเรียนการสอนมีการทวนสอบผลสัมฤทธิ์ในรายหัวข้อ ตามที่คาดหวังจากการเรียนรู้ในวิชา เช่น การสอบถามนักศึกษา การตรวจผลงานของนักศึกษา หรือผลการทดสอบย่อย และหลังการออกผลการเรียนรายวิชา มีการทวนสอบผลสัมฤทธิ์โดยรวม
 จากผลการประเมิน และทวนสอบผลสัมฤทธิ์ประสิทธิผลรายวิชา  ได้มีการวางแผนการปรับปรุงการสอนและรายละเอียดวิชา  เพื่อให้เกิดคุณภาพมากขึ้น  ดังนี้
5.1   ปรับปรุงรายวิชาทุก 2 ปี หรือตามข้อเสนอแนะและผลการทวนสอบมาตรฐานผลสัมฤทธิ์ตามข้อ 4
5.2   เปลี่ยนหรือสลับอาจารย์ผู้สอน เพื่อให้นักศึกษาได้รับความรู้และประสบการณ์ที่หลากหลาย