เทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยวพืช

Postharvest Technology of Plant

1. รู้ขอบเขตและความสำคัญของวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวพืช
2. รู้ลักษณะองค์ประกอบทางเคมีของผลิตผลพืช
3. เข้าใจเกี่ยวกับกระบวนการเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยาและชีวเคมีที่สำคัญหลังการเก็บเกี่ยว
4. เข้าใจและมีทักษะเกี่ยวกับปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อคุณภาพและอายุการเก็บเกี่ยว
5. เข้าใจและมีทักษะเกี่ยวกับการเก็บเกี่ยว การเตรียมผลิตผลหลังการเก็บเกี่ยว การเก็บรักษา คุณภาพและมาตรฐาน และการป้องกันกำจัดศัตรูพืชหลังการเก็บเกี่ยว
6. เห็นความสำคัญของวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยว
การวิเคราะห์ปัญหาและเสนอแนวทางในการแก้ปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติต่อผลผลิตหลังการเก็บเกี่ยวโดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศประกอบการวิเคราะห์
ศึกษาและฝึกปฏิบัติเกี่ยวกับความสำคัญและขอบเขตของเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว การเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยาและชีวเคมี ปัจจัยที่มีผลต่อคุณภาพและอายุการเก็บรักษา ดัชนีและวิธีการเก็บเกี่ยว การควบคุมศัตรูพืช การปฏิบัติการหลังการเก็บเกี่ยว การเก็บรักษาด้วยวิธีการต่างๆ ตลอดจนวิธีการตรวจสอบคุณภาพและมาตรฐานของผลผลิต
จัดให้นักศึกษาพบอาจารย์เพื่อขอคำปรึกษาและแนะนำสัปดาห์ละ1ชั่วโมงโดยอาจารย์จะแจ้งวันเวลาให้นักศึกษาทราบ
1.1 ผลการเรียนรู้ด้านคุณธรรมจริยธรรม
1.1.1 มีจิตสานึกสาธารณะและตระหนักในคุณค่าของคุณธรรมจริยธรรม
1.1.2 มีจรรยาบรรณทางวิชาการหรือวิชาชีพ
1.1.3 มีวินัยขยันอดทนตรงต่อเวลาและความรับผิดชอบต่อตนเองสังคมและสิ่งแวดล้อม
1.1.4 เคารพสิทธิในคุณค่าและศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์
ข้อ 1.1.3 เป็นความรับผิดชอบหลัก
ข้อ 1.1.1  1.1.2  และ 1.1.4 เป็นความรับผิดชอบรอง
- ใช้การสอนแบบ Active Learning เปิดโอกาสให้นักศึกษามีการตั้งคำถามหรือตอบคำถาม หรือแสดงความคิดเห็นในชั้นเรียนในโอกาสต่างๆ ให้สมาชิกในแต่ละกลุ่มมีกิจกรรมนักศึกษาค้นคว้าหาคำตอบด้วยตนเอง
- ยกตัวอย่างกรณีศึกษา ตัวอย่างที่ขาดความรับผิดชอบต่อหน้าที่และการประพฤติที่ผิดจรรยาบรรณในวิชาชีพ
- เพิ่มการสอนนอกชั้นเรียนโดยให้ศึกษาจากประสบการณ์จริงในเรื่องที่ต้องสร้างความเข้าใจและหาข้อมูลเชิงประจักษ์ของการดูแลรักษาเพื่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการของพืชในทางการเกษตร รวมทั้งการวิเคราะห์กรณีศึกษาที่เกี่ยวข้องในเชิงสรีรวิทยาพืชตามความเหมาะสมบนพื้นฐานของคุณธรรมจริยธรรมที่เกี่ยวข้อง
- ประเมินผลจากพฤติกรรมที่แสดงออกในชั้นเรียนและในสถานการณ์ที่สาขาวิชาฯและคณะจัดกิจกรรมต่างๆที่เกี่ยวข้องทางด้านคุณธรรมและจริยธรรม การตรวจสอบการมีวินัยต่อการเรียน การตรงต่อเวลาและการเคารพการแสดงความคิดเห็นของผู้อื่น การเคารพผู้อาวุโสและอาจารย์ โดยประเมินทั้งแบบรายบุคคลและรายกลุ่ม
2.1.1. มีความรู้และความเข้าใจทั้งด้านทฤษฎีและหลักการปฏิบัติในเนื้อหาที่ศึกษา
2.1.2. สามารถติดตามความก้าวหน้าทางวิชาการและเทคโนโลยีของสาขาวิชาที่ศึกษา
2.1.3. สามารถบูรณาการความรู้ที่ศึกษากับความรู้ในศาสตร์อื่นๆที่เกี่ยวข้อง
ข้อ 2.1.1และ 2.1.3 เป็นความรับผิดชอบหลัก
ข้อ 2.1.2 เป็นความรับผิดชอบรอง
             การสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ได้แก่ การสอนโดยใช้ปัญหาเป็นฐาน (Problem Based Learning : PBL) การสอนแบบคิดวิเคราะห์ (Critical thinking) การสอนแบบร่วมมือกันเรียนรู้ (Co-Operative Learning) การสอนแบบศึกษาด้วยตนเอง การค้นคว้าทางอินเตอร์เน็ต การสอนบรรยายแบบ Active Learning เน้นให้นักศึกษาค้นคว้าข้อมูลเพิ่มเติมและหาแนวทางแก้ไขปัญหาด้วยตนเองหรือกลุ่ม โดยมีอาจารย์เป็นที่ปรึกษาเบื้องต้น รวมทั้งการสอนแบบ e-Learning และการสอนนอกห้องเรียน โดยศึกษาจากประสบการณ์จริงในเรื่องเกี่ยวกับวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวผลผลิตต่างๆ ที่ต้องสร้างความเข้าใจ เป็นต้น ทั้งนี้กลยุทธ์ที่จะเลือกใช้ดังกล่าวขึ้นอยู่ด้วยความเหมาะสมกับสถานการณ์และความจำเป็นที่สอดคล้องกันกับองค์ความรู้ในแต่ละหัวข้อหรือบทเรียน
- ประเมินพฤติกรรมในชั้นเรียนและการสอบวัดความรู้ โดยมีการสอบย่อย (Quiz) ตั้งคำถามปากเปล่า และสอบเป็นทางการ 2 ครั้ง (สอบกลางภาคและสอบปลายภาค)
- ทำรายงานรายบุคคลและหรือรายงานกลุ่มเพื่อประเมินความสนใจการมีส่วนร่วมในชั้นเรียน
- การทำรายงานกรณีศึกษาเกี่ยวกับการมาตรฐานพืชและนำเสนอหน้าชั้นเรียนเป็นกลุ่ม
 
3.1.1. มีทักษะปฏิบัติจากการประยุกต์ความรู้ทั้งทางด้านวิชาการหรือวิชาชีพ
3.1.2. มีทักษะในการนำความรู้มาคิดและใช้อย่างมีระบบ
ข้อ 3.1.1 เป็นความรับผิดชอบหลัก
ข้อ 3.1.2 เป็นความรับผิดชอบรอง
- ฝึกตอบปัญหาในชั้นเรียนและการแสดงความคิดเห็นต่อปัญหา และระดมสมองในการแก้ไขปัญหา ศึกษาจากกรณีศึกษาตามประเด็นปัญหาที่กำหนดไว้แล้ว โดยแบ่งนักศึกษาเป็นกลุ่ม ภายในกลุ่มจะต้องกำหนดแนวทางไปสู่การแก้ปัญหาหรือเสนอแนวทางปฏิบัติที่มีความน่าเชื่อถือและความเป็นไปได้
- ประเมินจากการตอบปัญหาในชั้นเรียน  การสอบย่อย (Quiz)  การสอบกลางภาคและปลายภาค การฝึกปฏิบัติการตามลำดับขั้นตอน และการนำเสนอผลงานทั้งแบบรายบุคคล และรายกลุ่ม
4.1 ผลการเรียนรู้ด้านทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบ
4.1.1. มีมนุษยสัมพันธ์และมารยาทสังคมที่ดี
4.1.2. มีภาวะความเป็นผู้นำและผู้ตามได้อย่างมีประสิทธิภาพ
4.1.3. สามารถทางานเป็นทีมและสามารถแก้ไขข้อขัดแย้งได้อย่างเหมาะสม
4.1.4. สามารถใช้ความรู้ในศาสตร์มาช่วยเหลือสังคมในประเด็นที่เหมาะสม
ข้อ 4.1.4 เป็นความรับผิดชอบหลัก
ข้อ 4.1.1 4.1.2และ 4.1.3 เป็นความรับผิดชอบรอง
สอนโดยมีกิจกรรมเสริมในชั้นเรียนและนอกชั้นเรียนโดยมีกิจกรรมทำงานเป็นกลุ่ม และมีการเปลี่ยนกลุ่มทำงานตามภาระงานที่มอบหมาย เพื่อให้นักศึกษาทำงานได้กับผู้อื่นได้ โดยไม่ยึดติดกับเฉพาะเพื่อนที่ใกล้ชิด
4.3 วิธีการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ด้านทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบ
- การสังเกตและประเมินพฤติกรรมการปฏิบัติงานรายกลุ่ม ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมและประเมินการทำงานร่วมกัน มารยาททางสังคมที่ดีการทำงานเป็นทีมและสามารถแก้ไขข้อขัดแย้งได้อย่างเหมาะสมโดยมีการบันทึกผลการประเมินของผู้เรียน
- การสังเกตและประเมินพฤติกรรมการปฏิบัติงานรายบุคคลผู้สอนสังเกตพฤติกรรมและประเมินภาวะความเป็นผู้นำและผู้ตามของผู้เรียน
5.1.1. สามารถเลือกใช้วิธีการ และเครื่องมือสื่อสารที่เหมาะสม
5.1.2. สามารถสืบค้นศึกษาวิเคราะห์และประยุกต์ใช้เทคโนโลยีเพื่อแก้ไขปัญหาอย่างเหมาะสม
5.1.3. สามารถใช้ภาษาไทยหรือต่างประเทศในการสื่อสารได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ข้อ 5.1.2 เป็นความรับผิดชอบหลัก
ข้อ 5.1.1 และ 5.1.3 เป็นความรับผิดชอบรอง
  
- การสอนโดยมีการนำเสนอข้อมูลรวมทั้งการค้นคว้าทางอินเตอร์เน็ต ให้นักศึกษาสืบค้นการวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวพืช และส่งรายงานผลการค้นคว้า หรือการเลือกวิธีการนำเสนอที่เข้าใจง่าย อย่างเป็นระบบ
- ประเมินจากการนำเสนอรายงานหน้าชั้นเรียนและเอกสารรายงานของนักศึกษา การสอบย่อย (Quiz) ในชั้นเรียน
ไม่มี
ไม่มี
ไม่มี
แผนที่แสดงการกระจายความรับผิดชอบมาตรฐานผลการเรียนรู้จากหลักสู่รายวิชา (Curriculum Mapping)
กลุ่มวิชา 1. คุณธรรม จริยธรรม 2. ความรู้ 3. ทักษะทางปัญญา 4. ทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบ 5. ทักษะการวิเคราะห์เชิงตัวเลขและการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ 6. ด้านทักษะการปฏิบัติ
ลำดับ รหัสวิชา ชื่อวิชา 1 2 3 4 1 2 3 1 2 1 2 3 4 1 2 3 1 6 6
1 21011450 เทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยวพืช
กิจกรรมที่ ผลการเรียนรู้ * วิธีการประเมินผลนักศึกษา สัปดาห์ที่ประเมิน สัดส่วนของการประเมินผล
1 1.3 2.1 2.2 3.1 3.2 5.3 การทดสอบย่อย (Quiz) อย่างน้อย 5 ครั้ง 1-15 15%
2 1.3 2.1 2.2 3.1 3.2 5.3 การสอบกลางภาค 8 25%
3 1.3 2.1 2.2 3.1 3.2 4.1 4.3 รายงานกลุ่มนำเสนอผลการทำบทปฏิบัติการ 16 5%
4 1.3 2.1 2.2 3.1 3.2 4.1 4.3 5.1 5.2 5.3 รายงานกลุ่มนำเสนอผลการทำบทปฏิบัติการ 16 5%
5 1.3 2.1 2.2 3.1 3.2 5.3 สอบปลายภาค 17 25%
6 1.3 4.1 4.2 การประเมินพฤติกรรมด้านคุณธรรมจริยธรรม 1-15 5%
7 1.3 4.1 4.2 การประเมินพฤติกรรมด้านความรับผิดชอบ 1-15 3%
8 1.3 4.1 4.2 4.3 การประเมินด้านความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบในการทำงานกลุ่มโดยนักศึกษาสมาชิกกลุ่ม 15 2%
จริงแท้  ศิริพานิช. 2541. สรีรวิทยาและเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยวผักและผลไม้. พิมพ์ครั้งที่ 2. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.กรุงเทพฯ.396หน้า.
กิตติพงษ์  ห่งรักษ์. 2542. ผักและผลไม้. ภาควิชาอุตสาหกรรมเกษตร  คณะเทคโนโลยีการเกษตร สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง. กรุงเทพฯ. 311 น.
จริงแท้  ศิริพานิช และธีรนุช ร่มโพธิ์ภักดิ์. 2543. การจัดการหลังการเก็บเกี่ยวผักและผลไม้. โรงพิมพ์ศูนย์ส่งเสริมและฝึกอบรมการเกษตรแห่งชาติ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน. นครปฐม.90 น.
จิรา ณ หนองคาย . 2531. เทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยวผัก ผลไม้และดอกไม้. สำนักพิมพ์แมสพับลิชชิง.กรุงเทพฯ  272 น.
เฉลิมเกียรติ โภคาวัฒนา และภัสรา ชวประดิษฐ์. 2541. การผลิตข้าวโพดฝักอ่อน.กรมส่งเสริมการเกษตร.แหล่งที่มา http//www.doae.go.th/library (15 มีนาคม 2547)
ดนัย    บุณยเกียรติ. 2540. สรีรวิทยาหลังการเก็บเกี่ยวพืชสวน. คณะเกษตร  มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ .เชียงใหม่ .222 น.
ดนัย บุณยเกียรติ. 2543. โรคหลังการเก็บเกี่ยวพืชสวน. คณะเกษตรศาสตร์  มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. เชียงใหม่ .156น.
อภิตา  บุญศิริ.2545. วิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวพืชสวนรุ่นที่ 14 : เอกสารประกอบการฝึกอบรม. ฝ่ายปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์  กำแพงแสน. นครปฐม.
อัญชลีพัดมีเทศ. 2541. การปลูกส้มเขียวหวาน. คำแนะนำที่ 36 .กรมส่งเสริมการเกษตร.แหล่งที่มา http //www.doae.go.th /library (15  มีนาคม 2547 )
ให้นักศึกษาทุกคนประเมินประสิทธิผลของรายวิชาซึ่งรวมถึงวิธีการสอนการจัดกิจกรรมในและนอกห้องเรียนสิ่งสนับสนุนการเรียนการสอนซึ่งมีผลกระทบต่อการเรียนรู้และผลการเรียนรู้ที่ได้รับและเสนอแนะเพื่อการปรับปรุงรายวิชาด้วยระบบคอมพิวเตอร์ของมหาวิทยาลัย
ประเมินการสอนโดยนักศึกษาซึ่งจัดโดยระบบทะเบียนของมหาวิทยาลัยฯ
พัฒนาเนื้อหารายวิชาให้มีความสอดคล้องกับยุคปัจจุบันในปีถัดไป
สาขาวิชามีคณะกรรมการประเมินการสอนทำหน้าที่ทวนสอบผลสัมฤทธิ์ของนักศึกษาในรายวิชาโดยการสุ่มประเมินข้อสอบและความเหมาะสมของการให้คะแนนทั้งคะแนนดิบและระดับคะแนนของรายวิชา 60% ของรายวิชาทั้งหมดในความรับผิดชอบของสาขาวิชาภายในรอบเวลาหลักสูตร
สาขาวิชามีระบบการทบทวนประสิทธิผลของรายวิชาโดนพิจารณาจากผลการประเมินการสอนโดยนักศึกษาผลการประเมินโดยคณะกรรมการประเมินการสอนของภาควิชาการรายงานรายวิชาโดยอาจารย์ผู้สอนหลังการทบทวนประสิทธิผลของรายวิชาอาจารย์ผู้สอนรับผิดชอบในการทบทวนเนื้อหาที่สอนและกลยุทธ์การสอนที่ใช้และนำเสนอแนวทางในการปรับปรุงและพัฒนาในรายงานผลการดำเนินการของรายวิชา