วิทยาการเมล็ดพันธุ์

Seed Technology

เมื่อนักศึกษาเรียนรายวิชานี้แล้ว นักศึกษามีสมรรถนะที่ต้องการในด้านต่าง ๆ ดังนี้
      1.1 มีความรู้และทักษะปฏิบัติเกี่ยวกับวิทยาการเมล็ดพันธุ์ตั้งแต่เริ่มกำเนิดเป็นเมล็ดพันธุ์ บอกองค์ประกอบของเมล็ดได้ อธิบายกระบวนการงอกของเมล็ดและการพัฒนาเป็นต้นพืช เข้าใจการผลิต การเก็บเกี่ยวและการปรับปรุงสภาพเมล็ดพันธุ์ การเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ การตรวจสอบคุณภาพเมล็ดพันธุ์
      1.2 สามารถนำความรู้และทักษะด้านการวิทยาการเมล็ดพันธุ์ไปประยุกต์ใช้ในการผลิตเมล็ดพันธุ์ได้
      1.3 สามารถวิเคราะห์และตรวจสอบคุณภาพเมล็ดพันธุ์ได้
      1.4 มีความสามารถเลือกใช้วิธีการและเครื่องมือสื่อสารที่เหมาะสม
      1.5 มีวินัย ขยัน อดทน ตรงต่อเวลาและความรับผิดชอบต่อตนเอง สังคมและสิ่งแวดล้อม ตลอดจนมีจิตสำนึกสาธารณะ และตระหนักในคุณค่าของคุณธรรม จริยธรรม
เพื่อให้นักศึกษามีความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับวิทยาการเมล็ดพันธุ์ อันเป็นการเตรียมความพร้อมด้านปัญญาในการนำความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับวิทยาการเมล็ดพันธุ์ไปใช้ในการผลิตพืชและการผลิตเมล็ดพันธุ์ จึงได้มีการปรับปรุงรายวิชาโดยมีการนำเอาผลงานวิจัยใหม่ๆ มาเพิ่มเติมในเนื้อหาของรายวิชา ให้ทันสมัยและสอดคล้องกับการพัฒนาด้านเมล็ดพันธุ์
ศึกษาและฝึกปฏิบัติเกี่ยวกับเมล็ดพันธุ์ตั้งแต่การปลูก การเก็บเกี่ยว จนกระทั่งถึงการเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์เพื่อนำไปปลูกในฤดูต่อไป กำเนิดของเมล็ดพันธุ์ องค์ประกอบของเมล็ด การงอกและการพัฒนาของเมล็ด การเก็บเกี่ยว การตากและนวด การปรับสภาพเมล็ดพันธุ์ การเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ การรับรองเมล็ดพันธุ์ กฎหมายเมล็ดพันธุ์ โรคที่ติดต่อกับเมล็ดพันธุ์ การตรวจสอบคุณภาพเมล็ดพันธุ์และมาตรฐานสากล การผลิตและสถานภาพการผลิตเมล็ดพันธุ์ในประเทศไทย
3.1 นักศึกษาเข้าพบอาจารย์ผู้สอนเพื่อขอคำปรึกษาและแนะนำได้ทุกวันพุธ เวลา 15.00 - 1ึ7.00 น. ณ ห้องพักอาจารย์
3.2 นักศึกษาขอคำปรึกษาและคำแนะนำได้ทาง e-mail: pikul.rmutl@gmail.com
1) มีจิตสำนึกสาธารณะและตระหนักในคุณค่าของคุณธรรม จริยธรรม
2) มีจรรยาบรรณทางวิชาการหรือวิชาชีพ
3) มีวินัย ขยัน อดทน ตรงต่อเวลาและความรับผิดชอบต่อตนเอง สังคมและสิ่งแวดล้อม
4) เคารพสิทธิในคุณค่าและศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์
1) ทำการสอนแบบบรรยาย  โดย
     - สอดแทรกหรือยกตัวอย่างประกอบในขณะที่สอนเนื้อหา โดยสอดแทรกเรื่องคุณธรรม จริยธรรม การรับผิดชอบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม
     -กำหนดหลักเกณฑ์ต่างๆ เช่น ให้เข้าห้องเรียนตรงเวลาและเข้าเรียนอย่างสม่ำเสมอ
2) การสอนแบบ  Problem Based Learning  
     - ให้งานมอบหมายและกำหนดเวลาส่งงานมอบหมายตามเวลาที่กำหนด
ใช้วิธีการสังเกต จากพฤติกรรม
    - การเข้าเรียนตรงเวลา
    - การปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ที่อาจารย์ผู้สอนกำหนด
   - ไม่ทุจริตในการสอบ
   -ความมีวินัยต่อการเรียน ส่งงานที่ได้รับมอบหมายตามเวลาที่กำหนด
   -การให้ความร่วมมือกับกลุ่ม ไม่เอาเปรียบซึ่งกันและกัน
1) มีความรู้และความเข้าใจทั้งด้านทฤษฎีและหลักการปฏิบัติในเนื้อหาที่ศึกษา
2) สามารถติดตามความก้าวหน้าทางวิชาการและเทคโนโลยีของสาขาวิชาที่ศึกษา
1) กระบวนการสืบค้น (Inquiry Process)
     - มอบหมายนักศึกษาไปค้นคว้าหาข้อมูลเพิ่มเติมและจัดทำเป็นรายงานตลอดจนนำเสนอรายงานในชั้นเรียน
2) การสอนแบบบรรยาย
3) การสอนแบบการตั้งคำถาม (Questioning)
4) การสอนในห้องปฏิบัติการ  
1) การนำเสนองาน
       - ประเมินผลจากรายงานที่ได้รับมอบหมาย
2) ข้อสอบอัตนัย
        - ทดสอบโดยข้อเขียนในการสอบย่อย สอบกลางภาค และสอบปลายภาค
3) สังเกตการณ์มีส่วนร่วมในชั้นเรียนและการฝึกตีความ
4) ณภาพงานที่ให้ปฏิบัติตามสภาพจริง
5) การเขียนบันทึกผลการปฏิบัติ
1) มีทักษะปฏิบัติจากการประยุกต์ความรู้ทั้งทางด้านวิชาการหรือวิชาชีพ
2) มีทักษะในการนำความรู้มาคิดและใช้อย่างมีระบบ
1) การสอนแบบ  Problem Base Based Learning โดยให้ทำโครงงานพิเศษ ผลิตเมล็ดพันธุ์พืช คนละ 1 แปลง
2) การสอนแบบการตั้งคำถาม (Questioning)
   - ฝึกตอบปัญหาในชั้นเรียนและการแสดงความคิดเห็นต่อปัญหา
3) การสอนแบบกรณีศึกษา (Case Studies)
- ฝึกให้วิเคราะห์ปัญหาจากกรณีศึกษาที่มีผู้ศึกษาไว้แล้ว โดยให้ไปค้นคว้าจากเอกสารต่าง ๆ รวมการค้นคว้าจากฐานข้อมูล
1) งานที่ให้ปฏิบัติตามสภาพจริง
       - ประเมินผลจากผลสัมฤทธิ์ของโครงงานพิเศษ
2) สังเกตการณ์มีส่วนร่วมในชั้นเรียนและการฝึกวิเคราะห์ปัญหาและฝึกตีความ
3) คุณภาพงานที่ให้ปฏิบัติตามสภาพจริง
4) การประเมินตนเอง
1)  มีมนุษย์สัมพันธ์และมารยาทสังคมที่ดี
2)  มีภาวะความเป็นผู้นำและผู้ตามได้อย่างมีประสิทธิภาพ
3) สามารถทำงานเป็นทีมและสามารถแก้ไขข้อขัดแย้งได้อย่างเหมาะสม
4)  สามารถใช้ความรู้ในศาสตร์มาช่วยเหลือสังคมในประเด็นที่เหมาะสม
1) การสอนแบบ  Brain  Storming Group
2) การสอนแบบกรณีศึกษา (Case Studies)
   -มอบหมายให้นักศึกษาทำงานเป็นกลุ่ม โดยให้นักศึกษาเป็นผู้แบ่งงานและกำหนดความรับผิดชอบของแต่ละคนในการทำงานกลุ่ม อย่างชัดเจน
1) การสังเกต
2) การประเมินตนเอง
3) การประเมินโดยเพื่อน
1) สามารถเลือกใช้วิธีการและเครื่องมือสื่อสารที่เหมาะสม
2) สามารถสืบค้น ศึกษา วิเคราะห์ และประยุกต์ใช้เทคโนโลยีเพื่อแก้ไขปัญหาอย่าง
เหมาะสม
3) สามารถใช้ภาษาไทยหรือต่างประเทศในการสื่อสารได้อย่างมีประสิทธิภาพ
1) การสอนแบบ  Problem Base Based Learning โดยให้ทำโครงงานผลิตเมล็ดพันธุ์พืชคนละ 1 ชนิด  แล้วจัดทำรายงานฉบับสมบูรณ์
โดยกำหนดให้สืบค้นข้อมูลทางอินเตอร์เน็ต และต้องค้นคว้าจากวารสารหรือฐานข้อมูลที่เป็นภาษาอังกฤษอย่างน้อย 1 เรื่อง
2) แนะนำและสาธิตการสืบค้นข้อมูลทางอินเตอร์เน็ต
3) การนำเสนองานด้วยวาจาและ PowerPoint
การนำเสนองาน
      ประเมินความเหมาะสมและถูกต้องของ
        - สื่อที่ใช้
        - เนื้อหาที่นำเสนอ  
        - ภาษาที่ใช้          
        - การตอบคำถาม
แผนที่แสดงการกระจายความรับผิดชอบมาตรฐานผลการเรียนรู้จากหลักสู่รายวิชา (Curriculum Mapping)
กลุ่มวิชา 1 2 3 4 5
ลำดับ รหัสวิชา ชื่อวิชา 1 2 3 4 1 2 1 2 1 2 3 4 1 2 3
1 21011319 วิทยาการเมล็ดพันธุ์
กิจกรรมที่ ผลการเรียนรู้ * วิธีการประเมินผลนักศึกษา สัปดาห์ที่ประเมิน สัดส่วนของการประเมินผล
1 ด้านคุณธรรม จริยธรรมที่ต้องพัฒนา(Ethics and Moral) ใช้วิธีการสังเกต จากพฤติกรรม - การเข้าเรียนตรงเวลา - การปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ที่อาจารย์ผู้สอนกำหนด - ไม่ทุจริตในการสอบ -ความมีวินัยต่อการเรียน ส่งงานที่ได้รับมอบหมายตามเวลาที่กำหนด -การให้ความร่วมมือกับกลุ่ม ไม่เอาเปรียบซึ่งกันและกัน ทุกสัปดาห์ 5 %
2 ด้านความรู้ที่ต้องได้รับ(Knowledge) 1. การนำเสนองาน - ประเมินผลจากรายงานที่ได้รับมอบหมาย 2. ข้อสอบอัตนัย - ทดสอบโดยข้อเขียนในการสอบย่อย สอบกลางภาค และสอบปลายภาค 3. สังเกตการณ์มีส่วนร่วมในชั้นเรียนและการฝึกตีความ 4.คุณภาพงานที่ให้ปฏิบัติตามสภาพจริง 5. การเขียนบันทึกผลการปฏิบัติ 1)การนำเสนองาน ประเมินทุกสัปดาห์ 2) การทดสอบ - โดยทำการทดสอบย่อย สัปดาห์ที่ 4, 8 12, 16 สอบกลางภาค สัปาดห์ที่ 9 และสอบปลายภาค สัปดาห์ที่ 18 3) สังเกตการณ์มีส่วนร่วมในชั้นเรียนในการตอบคำถาม 4) การปฏิบัติการตามบทปฏิบัติการ ประเมินทุก 70 %
3 ด้านทักษะทางปัญญาที่ต้องพัฒนา(Cognitive Skills) 1. งานที่ให้ปฏิบัติตามสภาพจริง - ประเมินผลจากผลสัมฤทธิ์ของโครงงานพิเศษ 2. สังเกตการณ์มีส่วนร่วมในชั้นเรียนและการฝึกวิเคราะห์ปัญหาและฝึกตีความ 3.คุณภาพงานที่ให้ปฏิบัติตามสภาพจริง 4. การประเมินตนเอง สัปดาห์ที่ 2-15 15 %
4 ด้านทักษะความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบที่ต้องพัฒนา(Interpersonal Skills and Responsibility) 1.การสังเกต 2.การประเมินตนเอง 3.การประเมินโดยเพื่อน ทุกสัปดาห์ 5 %
5 ด้านทักษะการวิเคราะห์เชิงตัวเลข การสื่อสาร และการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ที่ต้องพัฒนา (Numerical Analysis, Communication and Information Technology Skills) ประเมินจากการนำเสนองาน โดยประเมินความเหมาะสมและถูกต้องของ - สื่อที่ใช้ - เนื้อหาที่นำเสนอ - ภาษาที่ใช้ - การตอบคำถาม สัปดาหืที่ 17 5 %
พิชัย  สุรพรไพบูลย์ และพิกุล  สุรพรไพบูลย์.  2558.  เอกสารประกอบการสอนวิทยาการเมล็ดพันธุ์.  สาขาพืชศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา, น่าน. 
เดชา บุญมลิซ้อน กุศล เอี่ยมทรัพย์ และชุมพร ถาวร.  2548.  การถ่ายทอดเทคโนโลยีการเก็บรักษาและผลิตเมล็ดพันธุ์พืช.  สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย, กรุงเทพฯ.  30 น. จวงจันทร์ ดวงพัตรา.  2529.  เทคโนโลยีเมล็ดพันธุ์.  กลุ่มหนังสือเกษตร, กรุงเทพฯ.  210 น.   ชยพร แอคะรัจน์.  2546.  วิทยาการเมล็ดพันธุ์.  ฐานเกษตรกรรม, กรุงเทพฯ.  197 น. ธีรศักดิ์ แสงเพ็ง.  2551.  ผลของการเคลือบ polymer ต่อคุณภาพเมล็ดพันธุ์ผักบางชนิด.  ปัญหาพิเศษปริญญาตรี ภาควิชาพืชสวน (วท.บ. (เกษตรศาสตร์))--มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน, นครปฐม.  31 น. นงลักษณ์ ประกอบบุญ.  2528.  การทดสอบคุณภาพเมล็ดพันธุ์.  โอเดียนสโตร์, กรุงเทพฯ.  316 น. บุญนาค วิคแฮม.  2523.  วิทยาการเมล็ดพันธุ์ ตอนที่ 2.  ภาควิชาพืชศาสตร์ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ขอนแก่น.  112 น. ประนอม ศรัยสวัสดิ์.  2549.  วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเมล็ดพันธุ์.  สมาคมเมล็ดพันธุ์แห่งประเทศไทย, กรุงเทพฯ.  116 น. ลำใย โกวิทยากร.  2523.  วิทยาการเมล็ดพันธุ์ ตอนที่ 1.  ภาควิชาพืชศาสตร์ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ขอนแก่น.  112 น. วันชัย จันทร์ประเสริฐ.  2542.  เทคโนโลยีเมล็ดพันธุ์พืชไร่.  สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.  276 น. วัลลภ สันติประชา.  2538.  บทปฏิบัติการเทคโนโลยีเมล็ดพันธุ์.  ภาควิชาพืชศาสตร์ คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, สงขลา.  227 น. วัลลภ สันติประชา.  2540.  เทคโนโลยีเมล็ดพันธุ์.  ภาควิชาพืชศาสตร์ คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, สงขลา.  212 น. สมชาติ โสภณรณฤทธิ์.  2535.  การอบแห้งเมล็ดธัญพืช.  คณะพลังงานและวัสดุ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี, กรุงเทพฯ.  378 น. Desai, B.B.  2004.  Seeds handbook : biology, production, processing, and storage.  Marcel Dekker,  787 p. Copeland, L.O. and M. B. McDonald.  2001.  Principles of seed science and technology.  Kluwer Academic, Boston, Mass. 467 p. McDonald, M.B. and L.O. Copeland.  1989.  Seed science and technology : laboratory manual.  Iowa State University Press, Ames.  231 p. Black, M. and J. Derek Bewley.  2000.  Seed technology and its biological basis.  Sheffield Academic Press, Sheffield.  419 p. Agrawal, R.L.  1980.  Seed technology.  Oxford & IBH Pub., New Delhi.  685 p. Doijode, S.D.   2001.  Seed storage of horticultural crops.  Food Products Press, New York.  339 p.
ศูนย์นวัตกรรมเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.  2548.  การเสื่อมคุณภาพของเมล็ดพันธุ์ [On-line]. Available : http://www.phtnet.org/article/view-article.asp?aID=24, March 14, 2010. [On-line] Available : http://www2.bioversityinternational.org/publications/Web_version/52/, March 14, 2010. [On-line] Available : http://www.seed.or.th/, March 14, 2010. ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวนครสวรรค์.  มปป.  หลักการผลิตเมล็ดพันธุ์ดี. [On-line]. Available :http://nsw-rice.com/index.php/seedtechno/process/19-seedtechno-fund, March 14, 2010. [On-line] Available : http://www.pub-law.net/library/act_plant.html, March 14, 2010.
ให้นักศึกษาทุกคนประเมินประสิทธิผลของรายวิชา ทั้งด้านวิธีการสอน การจัดกิจกรรมในและห้องนอกเรียน สิ่งสนับสนุนการเรียนการสอน ที่ส่งผลกระทบต่อการเรียนรู้ และผลการเรียนรู้ที่ได้รับ ข้อเสนอแนะเพื่อปรับปรุงรายวิชา ด้วยระบบเครือข่ายของมหาวิทยาลัยฯลฯ
           ประเมินโดยสาขาวิชาแต่งตั้งคณะกรรมการประเมิน หรือจากการสังเกตการสอนโดยอาจารย์  ในสาขาวิชา หรือ การสัมภาษณ์ตัวแทนนักศึกษา
สาขาวิชากำหนดให้อาจารย์ผู้สอนทบทวนและปรับปรุงกลยุทธ์และวิธีการสอนจากผลการประเมินประสิทธิภาพของรายวิชา แล้วจัดทำรายงานรายวิชาตามรายละเอียดที่ สกอ.กำหนดเมื่อสอนจบภาคการศึกษา นอกจากนี้สาขาวิชากำหนดให้อาจารย์ผู้สอนเข้ารับการฝึกอบรมกลยุทธ์การสอนหรือการวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนการสอน  และมีการประชุมอาจารย์ทั้งสาขาวิชาเพื่อหารือปัญหาการเรียนรู้ของนักศึกษาและร่วมกันหาแนวทางแก้ไข
        สาขาวิชามีคณะกรรมการประเมินการสอนทำหน้าที่ทวนสอบผลสัมฤทธิ์ของนักศึกษาในรายวิชา โดยการสุ่มประเมินข้อสอบและความเหมาะสมของการให้คะแนน ทั้งคะแนนดิบและระดับคะแนนของรายวิชา 60% ของรายวิชาทั้งหมดในความรับผิดชอบของสาขาวิชา ภายในรอบเวลาหลักสูตร
        สาขาวิชามีระบบการทบทวนประสิทธิผลของรายวิชา โดนพิจารณาจากผลการประเมินการสอนโดยนักศึกษา ผลการประเมินโดยคณะกรรมการประเมินการสอนของภาควิชา การรายงานรายวิชาโดยอาจารย์ผู้สอน หลังการทบทวนประสิทธิผลของรายวิชา อาจารย์ผู้สอนรับผิดชอบในการทบทวนเนื้อหาที่สอนและกลยุทธ์การสอนที่ใช้ และนำเสนอแนวทางในการปรับปรุงและพัฒนาในรายงานผลการดำเนินการของรายวิชา เสนอต่อหัวหน้าสาขาวิชา เพื่อนำเข้าที่ประชุมอาจารย์ประจำหลักสูตรพิจารณาให้ความคิดเห็นและสรุปวางแผนพัฒนาปรับปรุงสำหรับใช้ในปีการศึกษาถัดไป